آدمی: آمریکا با اقدامات ترامپ رو به افول رفته است

به گزارش سهندبلاگ، استاد روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی گفت: به استناد شاخص های علمی بسیاری از ناتوانی ها، استاندارد های دوگانه و ضد و نقیض ها در رفتار ترامپ، نشان می دهد آمریکا اکنون کشوری رو به افول است.

به گزارش گروه دانشگاه خبرنگاران، علی آدمی عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در نشست تخصصی افول آمریکا؛ تغییر در مناسبات قدرت و نظم بین الملل از سلسله نشست های پیش رویداد همایش بین المللی افول آمریکا؛ فرایند گذشته و تحولات آینده که در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی (ره) برگزار گردید، گفت: برای فهم و آنالیز افول آمریکا از حدس شروع نمی کنیم بلکه به واقعیات و مستندات می نگریم. اگرچه در روش شناسی علمی بسیاری از کشفیات بر مبنای حدس بوده و سپس به یک دست یافته علمی منجر شده است، اما اتفاقا در موضوع افول آمریکا، با منطق استقرا و مبتنی بر تجربیات و داده های علمی به صورتی روش مند به آنالیز این موضوع می پردازیم.

وی درباره اهمیت شناخت چیستی و چگونگی افول آمریکا گفت: برای کشور ما و بسیاری از کشور ها خیلی مهم است که در تصمیم گیری ها، نگرش ها و راهبردهایشان نسبت به دیگر کشور ها آگاهانه عمل کنند. از جمله این مؤلفه ها آنالیز این موضوع است که آیا کشوری رو به افول است یا رو به اوج؟ چراکه در بسیاری از مقاطع تاریخی، تکیه به کشور هایی بوده است که رو به افول بوده اند و همین دیدگاه ناصحیح، کشور را دچار خسارت هایی نموده است.

آدمی با بیان این که با نگاه به آمریکا از دریچه افول، بسیاری از اقدامات دونالد ترامپ قابل فهم می گردد، اضافه کرد: وقتی به اقدامات ترامپ می نگریم، شاید در نگاه نخست رفتار های او بدون توجیه به نظر برسد، اما ترامپ با آمریکایی رو به افول روبرو بود و به این تعبیر شاید هر رئیس جمهور دیگری هم به جای او بر سر کار بود، چاره ای جز این دست اقدامات نداشت.

وی اضافه کرد: ترامپ آمده تا انتها عصری را اعلام کند که از جنگ دنیای دوم شروع شد و تا دوره خودش ادامه یافت. اکنون او شروعگر عصری جدید در دوران ایالات متحده خواهد بود که با افول این کشور هم سو است.

مدیر گروه روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی گفت: حتی اگر آمریکا کشوری بود که دچار افول نشده بود و ترامپ این کشور را قدرتمند تحویل گرفته بود، اکنون، اما با اقدامات ترامپ رو به افول رفته است. به استناد شاخص های علمی بسیاری از ناتوانی ها، استاندارد های دوگانه و ضد و نقیض ها در رفتار ترامپ، نشان می دهد آمریکا اکنون کشوری رو به افول است.

استاد روابط بین الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به این که افول لزوما به معنای کاهش قدرت نیست، اضافه کرد: افول به مساله کاهش شتاب قدرت اشاره دارد. افول یک بحث نسبی است و در نسبت با سایر کشور ها تعریف، و این افزایش یا کاهش شتاب نسبت به سایر کشور ها سنجیده می گردد. ممکن است شتاب قدرت تغییری ننموده باشد یا حتی شتاب افزایش یافته باشد، اما با شتاب بیشتر قدرت رقبا، این افول همچنان به قوت خود باقی است.

آدمی با بیان این که افول لزوما به معنای کاهش قدرت آمریکا نیست، اظهار کرد: در این جا سه حالت یعنی قدرت بیش تر و شتاب بیش تر، قدرت بیش تر و شتاب کم تر یا قدرت کم تر و شتاب کم تر وجود دارد. وقتی فاصله سایر رقبا با ایالات متحده کمتر گردد به معنای افول آمریکا است و اگرچه ممکن است آمریکایی ها هژمونی خود را پیش ببرند و به عنوان قدرت مطرح باشند، اما، چون شتاب کشور های رقیب بیش تر از آمریکا است، آن ها در جهت افول قرار می گیرند.

افول گفتمان قدرت آمریکا در میان سایر کشور ها

آدمی با بیان این که در ساحت کیفی و پسامدرن تعریف قدرت، آمریکا دچار افول شده است، اضافه کرد: برای فهم افزایش قدرت یک کشور یا افول آن در بحث های کمی توانمندی های مالی، نظامی، زیست محیطی و امثالهم مطرح می گردد، اما در بحث های کیفی در ساحت پسامدرن، قدرت به یک برساخت تبدیل می گردد که اتفاقا آمریکایی ها در این برساخت دست بالایی دارند. قدرت گفتمان، قدرت تفاهمی، قدرت مجازی و قدرت ایده ای برساخت هایی هستند از قدرت که همه در قالب مفهوم قدرت ادراکی تعریف می گردد.

وی با اشاره به افول گفتمان قدرت آمریکا گفت: اکنون ادراک از قدرت ایالات متحده پایین آمده است. قدرت اگر یک مفهوم گفتمانی و دوسویه تعریف گردد، دارای دوسوی پذیرنده و اعمال کننده قدرت است؛ پذیرنده باید بپذیرد که اعمال کننده قدرت وجود داشته باشد و اگر پذیرنده ای وجود نداشته باشد، قطعاً ادراک از قدمت و قدرت گفتمانی افول خواهد یافت.

این پژوهشگر حوزه علوم سیاسی و روابط بین الملل اضافه کرد: حادثه عین الاسد ادراک از قدرت آمریکا را تغییر داد و به این بیان، بخشی از قدرت، ادراکی است که از آن وجود دارد و بسیاری از کشور ها به واسطه این ادراک و تصویر از آمریکا، به عنوان یک قدرت آن را میشناسند و اگر این تصویر تغییر کند، مفهوم قدرت آمریکا نیز دچار افول می گردد.

آدمی اعلام کرد: در دنیا پساهژمون، ایالات متحده در وهله نخست پرستیژ و مشروعیت قدرت را از دست داده است و نگاه به آمریکا به مثابه یک قدرت دچار تغییر شده است. باید قدرت آمریکا را به طور دقیق مورد شناسایی قرار داد و نشان دادن آمریکای بیش از حد ضعیف یا بیش از حد قدرتمند، در جمع بندی ما نسبت به ایالات متحده تغییر ایجاد می نماید. باید به ایالات متحده آن طوری نگاه کنیم که هست نه آن طور که می خواهیم و با این نگاه این افول نمایان می گردد.

مدل مفهومی 6 ضلعی نشان دهنده افول آمریکا است

آدمی با بیان این که بر اساس شاخص های جدیدی، چون اقتصاد دانش بنیان، قدرت نظامی دانش بنیان، توانمندی های ژئوپلیتیکی، نفوذ بر حوزه سلامت و درمان و نفوذ بر حوزه فناوری می توان افول آمریکا را مورد مطالعه قرار داد، مطرح کرد: این شاخص ها به گونه ای انتخاب نشده اند که الزاماً افول آمریکا را نشان دهند.

وی با بیان این که نگاهی به زنجیره های تامین و گروه های بین المللی تامین در نظام کنونی دنیای نشان می دهد قدرت اکنون در دست کدام کشور ها قرار گرفته است اضافه کرد: کشور های آسیایی مانند چین و نیز کشور های اروپایی در این حوزه رشد بسیار خوبی پیدا نموده اند.

آدمی از معیار های اقتصاد دانش بنیان، به عنوان شاخصی مهم برای فهم افول آمریکا اشاره نمود و گفت: آنالیز این شاخص ها نشان می دهد آمریکا دیگر نوآورترین کشور در سال 2020 نیست؛ این درحالیست که پیش از این بخش قابل توجهی از فراوریات نوآورانه دنیا به این کشور اختصاص داشت؛ اکنون، اما ایالات متحده به رتبه هشتم دنیای در شاخص های نوآوری و اقتصاد دانش بنیان تنزل پیدا نموده است، در حالی که کشور های آسیایی در رتبه های برتر حضور دارند.

به اعتقاد این استاد علوم سیاسی و روابط بین الملل، اگر ارکان اقتصاد دانش بنیان را به چند حوزه مانند پتنت ها، تعدد شرکت های دانش بنیان، تعدد پژوهشگران و تعداد فراوریکنندگان تقسیم کنیم، آمریکا فقط در حوزه ثبت اختراع و شرکت های فناوری برتر است، البته گرچه همچنان در این دو حوزه دست بالایی دارد، اما در مؤلفه های دیگر اقتصاد دانش بنیان دچار افول شده است.

آدمی اعلام کرد: آمریکا، اما همچنان در جذب نخبگان غیر مقیم دست برتر را دارد و وقتی ترامپ برنامه جلوگیری از ورود مهاجران از کشور های اسلامی مخالفت را در دستور کار قرار داد، با اعتراض کسب و کار های عظیم آمریکایی روبرو شد، چراکه به خوبی می دانستند حرکت چرخ های اقتصاد آمریکا در دست همین نخبگان است.

وی با اشاره به افول آمریکا در معیار های اقتصاد فناورانه از سال 2016 تا 2020 گفت: تا پیش از این آمریکا در در رتبه هشتم باقی مانده بود، اما در چهار سال اخیر به رتبه نهم تنزل پیدا کرد. بسیاری از کشور ها مانند کره جنوبی و سنگاپور رشد چشمگیری داشته اند و بعضی از کشور ها مانند فرانسه و فنلاند هم سیر نزولی را طی نموده اند.

آدمی ضعف ایالات متحده در نفوذ سایبری را یکی از وجوه افت قدرت ایالات متحده دانست و گفت: آمریکایی ها 38 درصد بیش تر تحت حمله سایبری قرار گرفته اند و رتبه نخست کشور های هجوم شونده در حملات سایبری را به خود اختصاص داده اند. از سوی دیگر، اما کشور چین در صدر کشور هایی قرار گرفته است که بیش ترین میزان حمله سایبری را انجام داده است. آمریکا حتی در انجام حمله های سایبری به دیگر کشور ها نیز از چین عقب مانده است.

وی شرایط ایالات متحده در مؤلفه های سلامت به ویژه در مقابله با شیوع کرونا را نشانه ای دیگر بر افول این کشور دانست و گفت: سنگاپور مقام نخست و کشور های کره جنوبی، ژاپن، چین و تایوان در رتبه های بعدی هستند و آمریکا حتی در 10 کشور نخست جایی ندارد.

دکتر آدمی، نگاه بلندمدت به سلامت را در آمریکا مورد آنالیز قرار داد و اضافه کرد: آمریکا در بخش سلامت و اختصاص بودجه به حوزه سلامت صندلی خوبی ندارد. اگرچه آمریکایی ها هزینه زیادی را به عنوان سرانه سلامت شهفرایندان صرف می کنند، اما در راهبرد های درازمدت دچار افت شده اند.

تحریم و بحران های منطقه ای، دو نشانه بازر افول قدرت آمریکایی

آدمی با تأکید بر این که نباید در دام دیدگاه هایی بیفتیم که آمریکا را به شدت در حال سقوط می دانند و از سوی دیگر نباید قدرت آمریکا را به قدری بالا بدانیم که دست نیافتنی به نظر برسد، ادامه داد: باید بر اساس یافته های علمی واقعیت آمریکا را آنالیز کنیم. استفاده بیش از حد آمریکایی ها از ابزار تحریم برای بسیاری از کشورها، نشانه ای بر ناتوانی آمریکا است. فراوری بحران توسط آمریکا نشانه ای دیگر از این ناتوانی است و برای جلوگیری از کاهش فزاینده قدرت خود به دنبال بحران های بیش تری خواهد بود.

وی ادامه داد: میزان نارضایتی مردم آمریکا از شرایط مالی آمریکا، تبعیض نژادی و مداخله فزاینده در غرب آسیا همه قابل بحث است و باید با نگاهی علمی و واقع بینانه مورد آنالیز قرار گیرد.

استاد دانشگاه علامه طباطبایی وقوع بحران های گوناگون در آمریکا مانند یازدهم سپتامبر را قابل آنالیز از دو وجه به عنوان نقطه افول یا قدرت آمریکا دانست و گفت: این که وقایعی، چون 11 سپتامبر در افول آمریکا نقش داشته است یا خیر جای بحث و آنالیز دارد. حتی بعضی دیدگاه ها سال 2003 را شروعگر افول آمریکا می دانند. افول آمریکا از بعد از جنگ دنیای دوم در دوران های مختلفی اتفاق افتاده است، اما افولی که از آن صحبت می کنیم، بعد از روی کار آمدن ترامپ شدت و برتری یافته است.

لازم به ذکر است همایش بین المللی افول آمریکا؛ فرایند گذشته و تحولات آینده به همت پژوهشکده مشترک شهید صدر (ره) دانشگاه جامع امام حسین (ع) و دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، و با همکاری بیش از بیست دانشگاه و نهاد پژوهشی در تاریخ 6 آبان ماه برگزار خواهد شد. علاقه مندان می توانند جهت کسب اطلاعات بیشتر و شرکت در فراخوان مقالات، به تارنمای همایش به نشانی www.usdecline.info و صفحات مجازی دبیرخانه همایش در رسانه های اجتماعی به آدرس @usdecline مراجعه کنند.