حذفی های سفره خانوار ایرانی

به گزارش سهندبلاگ، افزایش قیمت کالایی به خصوص، حذف کالا از سفره غذایی خانواده ها یا زنگ خطر حذف کالای اساسی از سبد مصرفی خانواده ها تنها قسمتی از اخباری است که در چند سال اخیر منتشر می گردد و همگی هم بر فقیرتر شدن، مصرف کمتر مواد غذایی و از همه مهم تر حذف اقلام اساسی مورد احتیاج بدن تاکید دارد.

اعتماد در ادامه نوشت: همه حذفیات سفره غذایی خانواده ها هم به آهستگی و البته مستمر رخ می دهد؛ یک روز گوشت گران می گردد و هر خانواده سعی می نماید با کم کردن مصرفش، به هر سختی آن را در سفره خود نگه دارد تا زمانی که به قیمتی برسد که عملا امکان مصرف آن برای اقشار خاص، وجود نداشته باشد.

روز دیگر قیمت لبنیات سر به فلک می کشد و هر دبه ماستی که تا ماه گذشته 20 هزار تومان در مغازه ها به فروش می رسید، با قیمت نو 50 هزار تومان به مشتری عرضه گردد. شاه کلید همه این افزایش قیمت ها هم سیاست های غلطی است که قرار بود روزی حمایتگر طبقه میانه و اقشار آسیب پذیر باشد. اما در نهایت شد میانه مصرف ماهانه 583 گرم گوشت برای هر فرد؛ عددی که برای همه هم یکسان نیست و بسیاری از خانواده ها شاید همین عدد را هر دو یا سه ماه مصرف نمایند.

فهرست کالا های اساسی که از سبد مصرفی اقشار آسیب پذیر حذف شده اند، هر روز طولانی تر می گردد؛ روز گذشته هم دبیر سندیکای صنایع کنسرو ایران از حذف تن ماهی خبر داده بود. به راستی طبقه میانه و آسیب پذیر با کالا های به جامانده ای که از عهده خریدش بر می آیند، چه غذا هایی می توانند برای خود تهیه نمایند؟ پاسخ محدود به چند غذا می گردد که عمدتا با تخم مرغ پخته می گردد یا انواع سوپ که در آن خبری از گوشت یا مواد غذایی مفید نباشد.

حذفیات ادامه دار

آخرین آمار های مربوط به قیمت مواد غذایی و البته سرانه مصرف آن نشان از بدتر شدن رفاه غذایی و کوچک شدن سفره معیشتی است. اگرچه که برای فهمیدن این موضوع نیازی به آمار ها نیست و تنها یک بار خرید از سوپرمارکت این واقعیت را عیان تر می نماید.

با استناد به داده های مرکز آمار در مرداد ماه قیمت هر کیلو گوشت گوسفند در بازه 100 تا 160 هزار تومان بود. در حالی که در بهمن این بازه 92 تا 131 هزار تومان اعلام شده بود. کنسرو ماهی تن هم در زمستان سال 99 در بازه 20 تا 27 هزار تومان قرار داشت که در مرداد امسال به 24 تا 30 هزار تومان رسید. برای ماست هم همین اتفاق اتفاق افتاده؛ در دی ماه هر کیلو از آن تا 15 هزار تومان قیمت گذاری شده بود که در مرداد به 20 هزار تومان رسید.

خبر ها حاکی از آن است که قیمت پنیر هم در ماه جاری افزایش 38 درصدی داشته و بر اساس گفته های دبیر اتحادیه بنکداران مواد غذایی قیمت پنیر در بسته بندی های 400 گرمی به 20 هزار تومان رسیده است. این در حالی است که در گزارش روز گذشته مرکز آمار درباره قیمت مواد غذایی هر بسته 500 گرمی آن تا 27 هزار تومان قیمت گذاری شده بود؛ با احتساب افزایش قیمت اخیر، در گزارش شهریور ماه مرکز آمار قیمت هر بسته 500 گرمی به حداکثر 30 هزار تومان می رسد.

قبلا چقدر کالا مصرف می شد و الان چقدر؟

10 سال از روز هایی که قیمت هر کیلو برنج درجه یک ایرانی 3 هزار و 730 تومان، گوشت گوساله کیلویی 17500 تومان، مرغ کیلویی 4360 تومان و یک کیلو خیار هم 1070 تومان قیمت داشت، می گذرد. سالی که سرانه مصرف گوشت برای هر نفر 13 کیلوگرم بود. بر اساس داده های رسمی سرانه مصرف گوشت در سال 99 به 7 کیلوگرم رسیده و پیش بینی می گردد در امسال به 6 کیلوگرم کاهش یابد؛ طی 10 سال سرانه مصرف این کالا 46 درصد افت داشته است.

اما سایر کالا ها هم افت محسوسی در مصرف داشته اند؛ به اسم مثال آبزیان هم از 4 کیلوگرم در سال 90 به 2 کیلوگرم در سال 99 رسیده اند؛ کاهش 50 درصدی. البته که کاهش سرانه مصرف تنها به محصولات گوشتی محدود نمی گردد و لبنیات را هم در بر می گیرد؛ بر اساس گزارش مرکز آمار سرانه مصرف لبنیات در سال 90 معادل 127 کیلوگرم بود که در سال 99 به 106 کیلوگرم کاهش یافت. کاوه زرگران، رییس کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی اتاق تهران بر این باور است که کاهش های شدید در سرانه مصرف مواد خوراکی آن هم در یک دهه، زنگ خطر جدی را برای امنیت غذایی کشور به صدا درآورده است.

با باقی کالا ها چه غذا هایی می توان پخت؟

گوشت، مرغ، ماهی، برنج و... گران شده و برای خرید حتی چند گرم از آن ها یارانه یک ماه هم کافی نیست. خانواده های بسیاری زیر خط فقر زندگی می نمایند و بر این اساس حتی افراد حاضر در دهک اول در هر ماه تنها یک میلیون و 300 هزار تومان هزینه می نمایند که شامل خورد و خوراک، پوشاک، وسایل خانه و حتی اجاره بها هم می گردد.

این در حالی است که بر اساس گزارش مرکز آمار خرید یک سبد مشخصی از کالا ها شامل یک کیلو ماست، شیر و پنیر پاستوریزه، 250 گرم کره، یک شانه تخم مرغ، 10 کیلوگرم برنج درجه یک ایرانی، یک کیلو حبوبات (عدس، نخود و لوبیا)، یک کیلو از گوشت های گوساله، گوسفندی و مرغ، یک کیلو شکر، چای و قند، روغن مایع و میوه ها و صیفی جاتی مانند یک کیلو سیب، پرتقال، خیار، گوجه فرنگی، سیب زمینی و پیاز در مرداد امسال به یک میلیون و 400 هزار تومان رسید.

مقایسه هزینه یک ماه خانواده های آسیب پذیر و خرید سبد معیشتی ساده، نشان می دهد که زندگی افراد حاضر در دهک های پایین هزینه های شان تا چه اندازه سخت است و اگر سمت و سوی سیاستگذاران به بهبود شرایط معیشتی و غذایی شان نباشد چه بسا هزینه های درمان هم سربار آن ها گردد.

عمده کالا هایی که در دسترس این افراد قرار گرفته است و با شرایط اقتصادی شان می توانند بخرند، تخم مرغ، مرغ و اندازه کمی هم برنج، صیفی جات است. مصرف سیب زمینی در این خانواده ها بیشتر از سایرین است. پس عمده غذایی که می توانند با عایدی اندک و قیمت بالای مواد غذایی تهیه نمایند، انواع کوکو و غذا هایی است که در آن از تخم مرغ استفاده گردد. مانند املت و انواع سوپ است.

قیمت بالای مواد غذایی در کشور، شرایط را برای همه سخت می نماید. اگرچه که این سختی برای همه یکسان نیست. اما آنچه در نهایت گریبان دولت را می گیرد، افزایش چتر حمایتی از طبقات فرودست است.