کاهش مصرف کود شیمیایی در مزارع البرز

به گزارش سهندبلاگ، خدیجه ستارزاده- البرز- خبرنگار:افزایش قیمت نهاده های کشاورزی و بویژه کودهای شیمیایی در سال های اخیر، فراوری محصولات کشاورزی را تحت تاثیر قرار داده است. با بروز این وضعیت استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی برای فراوری هر چه بیشتر، توجیه مالی و زیست محیطی ندارد.

خطرات زیست محیطی ناشی از مصرف این کودها، تخریب و تراکم خاک ها و کاهش مقدار ماده آلی خاک نیز نقش مهمی در این رویکرد داشته است. ایده بازگشت به طبیعت و استفاده کمتر از کودها و سموم شیمیایی و تمایل فزاینده مردم به استفاده از محصولات ارگانیک سبب توجه بیش از پیش به استفاده از کودهای زیستی شده است.

از طرفی البرز که دارای 68 هزار هکتار اراضی زراعی و باغی است، در بخش کشاورزی صندلی خوبی را در کشور به خود اختصاص داده است و هر سال با فراوری نوعی محصول جدید و کیفیت افزایی محصولات قدیم، رتبه و صندلی استان در کشور بالاتر می رود که این نشان از نظارت و تعامل مناسب مسئولان این صنعت با کشاورزان دارد.

کمبود کود شیمیایی

یکی از کشاورزان نظرآباد با بیان این که گندم می کارد، می گوید: گندم را دولت از ما خریداری می نماید و در پاییز نیز جو می کاریم. علاوه بر آن کلزا نیز کشت می کنیم که بذر آن را جهاد کشاورزی رایگان به ما می دهد. محمدرضا چنبری می افزاید: یکی از مسائل ما کمبود کود شیمیایی و تغییراتی است که در نوع کودهای مصرفی برای استفاده در زمین ها اعلام شده است. اواسط تابستان که اوج مصرف کود شیمیایی است با مشکل بیشتری روبرو هستیم.

وی با بیان این که صیفی جاتی مانند خیار و گوجه و همچنین بلال می کارد، اضافه می نماید: برای سم پاشی زمین هایمان نیز با مشکل روبرویم و اداره های مربوط مانند گذشته در این زمینه حمایت نمی نمایند. این کشاورز می گوید: سم پاشی زمین های زراعی در گذشته رایگان بود و هواپیما سم پاشی می کرد، اما چند سالی است که باید خودمان سم پاشی کنیم. اوایل بهار جهاد کشاورزی نمونه آفت سن را می گیرد و به ما اعلام می نماید که خودمان سم پاشی کنیم. در نتیجه یک کشاورز سم پاشی می نماید و دیگری نه؛ در نهایت همه زمین ها سم پاشی نمی گردد.

شرایط سخت کشاورزان

یکی از کشاورزان کرج نیز می گوید: از بچگی سر زمین بودم و کار دیگری غیر از کشاورزی بلد نیستم تا بتوانم زندگی را با آن بچرخانم، اما متاسفانه هر سال شرایط کشاورزان سخت تر می گردد. محمد محمودپور می افزاید: در گذشته به اختیار خود محصولات را کشت و برداشت می کردیم، اما اکنون جهاد کشاورزی سختگیری های زیادی دارد و گاهی در روش کشاورزی ایراداتی می گیرد که شرایط را برای کشاورزان سخت می نماید.

ممنوعیت سم پاشی هوایی

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان نظرآباد در پاسخ به اظهارات کشاورزان در خصوص سم پاشی می گوید: در گذشته تا حدود 15 سال قبل که آفت سن هنوز تازگی داشت و کشاورزان آشنایی با آن نداشتند دولت صفر تا صد کار را انجام می داد و سم پاشی نیز به وسیله پروازهایی انجام می شد. ایرج الماسی اضافه می نماید: با توجه به این که در سم پاشی هوایی همه حشرات مفید هم از بین می روند، سال هاست محیط زیست این کار را ممنوع نموده؛ علاوه بر آن همه زمین های کشاورزی احتیاج به سم پاشی ندارند.

وی می گوید: هر ساله نمونه آفت سن مورد آنالیز قرار می گیرد و زمین هایی که به نرم مبارزه رسیده باشند و کارشناس تایید کند که احتیاج به سم پاشی دارند، به کشاورز اعلام می گردد تا برای سم پاشی اقدام کند. با این کار کاهش سم پاشی داریم که هم از نظر محیط زیست، سلامت غذا و همچنین صرفه جویی در بحث مالی موثراست.

مزایای استفاده از کود زیستی

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان نظرآباد با اشاره به مزایای استفاده از کودها و آفت کش های زیستی می گوید: طرح جایگزینی کودهای زیستی بیولوژیک با کودهای شیمیایی را داریم که این طرح به منظور فراوری محصول سالم و تامین امنیت غذایی و سلامت جامعه برای اولین بار در استان اجرا شده است. الماسی با بیان این که از کارشناسان و کشاورزان خواسته ایم که برای استفاده و فرهنگ سازی در این زمینه برای فراوری محصول سالم و کیفی همت نمایند، می گوید: با نتایج به دست آمده شاهد توسعه محصولات زیستی و کاهش مصرف کودهای شیمیایی در سطح مزارع استان هستیم.

وی اظهار می نماید: نظرآباد قطب فراوری محصولات زراعی در البرز است و بیشترین فراوری گندم در واحد سطح در کشور سال گذشته به نام این شهرستان ثبت شد و با هماهنگی واحد ترویج و تحقیقات، سالانه یک رقم جدید گندم از این شهرستان به کشور معرفی می گردد. الماسی با تاکید بر اهمیت و ضرورت فراوری محصولات کشاورزی سالم برای تامین احتیاجمندی های جمعیت رو به رشد می گوید: آلودگی های آب، خاک، هوا و فرسایش خاک، مقاومت آفات به سموم و گسترش کود شیمیایی از دلایلی هستند که برای حفظ منابع به گذشته و کشت های صنعتی برگردیم. پس برای فراوری محصولات سالم و پاک و در نتیجه انسان هایی سالم و بانشاط، هیچ راهی جز کشاورزی زیستی و استفاده از فراورده های گیاهی که رابطه مستقیم و تنگاتنگی با تندرستی افراد جامعه دارند نداریم.

کوشش برای بالا بردن سطح سواد کشاورزان

مدیر شرکت خدمات حمایتی کشاورزی البرز می گوید: امروزه اهمیت تغذیه گیاهی و استفاده از کودهای کشاورزی برای افزایش کیفی و کمی محصولات کشاورزی برای کسی پوشیده نیست و مصرف بهینه کودهای کشاورزی در موقع مناسب باعث پایداری در رشد و همچنین خودکفایی و تامین امنیت غذایی در کشور خواهد شد.

علی اکبر ندرلو می افزاید: مصرف انواع کودهای کشاورزی شامل کودهای ازته، فسفاته و پتاسه در 4 ماه گذشته حدود 2 برابر نسبت به مدت مشابه در سال گذشته افزایش داشته است. وی اظهار می نماید: افزایش آگاهی و سطح سواد کشاورزان از آخرین یافته های کشاورزی در کشور و دنیا تاثیر بالایی در فراوری محصولات کشاورزی دارد که سعی داریم در این زمینه و با یاری واحد ترویج کشاورزی برای افزایش سطح سواد کشاورزان و در نتیجه بالاتر بردن ظرفیت بخش کشاورزی استان اقدام کنیم.

بهبود کیفیت محصولات کشاورزی استان

معاون بهبود فراوریات گیاهی جهاد کشاورزی البرز نیز با اشاره به بهبود کیفیت محصولات کشاورزی البرز می گوید: طبق آنالیز ها، شاخص کیفی و کمی گندم فراوریی کشاورزان استان نیز نسبت به سال های قبل ارتقا داشته، به طوری که در سال زراعی گذشته 52 هزار تن گندم برداشت شد و سال جاری نیز پیش بینی برداشت 54 هزار تن شده که تاکنون حدود 53 هزار تن آن محقق شده است. محمد تاج الدینی می افزاید: تا چند سال گذشته کشاورزان البرزی فقط به افزایش فراوری در واحد سطح فکر می کردند، ولی اکنون با بالا رفتن دانش، به ارتقای کیفیت نیز می اندیشند، به طوری که کارخانه هایی که گندم استان را می خرند، می گویند پروتئین گندم البرز بسیار بالا بوده و جزو 5 استان برتر کشور است.

هزار و یک مزیت کشاورزی زیستی

امیربهادر ولی خانی- کارشناس جهاد کشاورزی:در دهه های اخیر به دلیل تاثیرات زیست محیطی و آلودگی هایی که کودهای شیمیایی روی آب، خاک و در نتیجه روی سلامتی انسان و دیگر موجودات زنده داشته، حساسیت زیادی روی مصرف کودهای شیمیایی ایجاد شده و مسئولان صنعت کشاورزی برای کاهش و از بین بردن این آسیب ها، استفاده از کودهای زیستی را به عنوان یکی از سیاست ها و برنامه های ابلاغی و اجرایی خود قرار دادند.

هدف از مصرف کودهای زیستی، تقویت حاصل خیزی و باروری خاک و تأمین احتیاجهای غذایی سالم و غنی تر، برداشت بیشتر به دور از آلوده سازی زیست بوم و همچنین افزایش محصول از نظر کمی و کیفی بدون آسیب رساندن به اکوسیستم مزرعه است. احتیاج به غذای سالم و عاری از ترکیبات شیمیایی و بدون افزودنی ها، فراوری خوراک زیستی را ضروری می نماید و جزو اولویت ها قرار می دهد. سموم دفع آفات که در گذشته بیشتر مورد استفاده قرار می گرفت برای کشتن ارگانیسم ها طراحی و برای سلامت انسان یک خطر جدی محسوب می گردد. طبق اعلام انستیتوی ملی سرطان، 30 درصد حشره کش ها، 60 درصد علف کش ها و 90 درصد قارچ ها سرطان زا هستند که این مواد شیمیایی می توانند به سیستم عصبی و هورمونی آسیب برسانند.

بچه ها در برابر این سموم آسیب پذیرترند و در معرض ابتلای بالاتری به این مواد و بیماری ها قرار دارند. حال با توجه به تقاضای روزافزون برای مصرف فراورده های کشاورزی زیستی، که اساس آن بر مدیریت درست خاک و محیط رشد گیاه و درخت است، به گونه ای عمل می گردد که در تغذیه گیاهان و درختان، تعادل بین عناصر مورد احتیاج در خاک به هم نخورد و در هنگام رشد نیز، احتیاجی به استفاده از سموم و آفت کش ها نباشد و در تغذیه خاک کشاورزی، به جای استفاده از کود شیمیایی از کودهای طبیعی مانند خاک برگ و کودهای جلبک حیوانی و بیولوژیکی استفاده گردد. در صورت احتیاج به مبارزه با آفت ها نیز به جای کاربرد سموم و آفت کش های شیمیایی، از شیوه های زیستی مانند کفشدوزک در کشت و زرع بهره برداری می گردد. امروزه فراوری و در نهایت استفاده مصرف نمایندگان از محصولات عاری از سموم شیمیایی و نگهدارنده و باکیفیت از اهداف مهم صنعت کشاورزی است.