داستان رفیق دوست و افشاگری پرویز فتاح ، هر آنچه باید درباره بنیاد مستضعفان بدانید
به گزارش سهندبلاگ، سخنان این روزهای پرویز فتاح، رئیس بنیاد مستضعفان در خصوص متصرفان برخی از املاک این بنیاد باعث شده باز هم نگاه ها به این نهاد ثروتمند و پولساز خیره شود. نهادی که حالا در چهل و دومین سال فعالیت خود است و در این 42 سال، کلی ماجرای مختلف را از سر گذرانده و البته به لطف مصادره و فعالیت اقتصادی بعد از آن، حالا صاحب بخشی از مهم ترین برندهای کشور است.
به گزارش خبرنگاران به نقل از هفت صبح، در ادامه مهمترین نکات درباره بنیاد مستضعفان را بخوانید.
یک؛ برای مستمندان
نهم اسفند سال 1357 است یعنی کمی بیش از دو هفته از پیروزی انقلاب گذشته است. امام خمینی حکمی صادر می نمایند خطاب به شورای انقلاب که سند موسس بنیادی است به نام مستضعفان.
حکم کوتاه است و حاوی نکاتی جالب. شورای انقلاب اسلامی به موجب این مکتوب ماموریت دارد که تمام اموال منقول و غیر منقول سلسله پهلوی و شاخه ها و عمال و مربوطین به این سلسله را که در طول مدت سلطه غیرقانونی از بیت المال مسلمین اختلاس کرده اند، به نفع مستمندان و کارگران و کارمندان ضعیف مصادره نمایند و منقولات آن در بانک ها با شماره ای به اسم شورای انقلاب یا اسم اینجانب سپرده گردد و غیر منقول- از قبیل مستغلات و اراضی- ثبت و مضبوط گردد تا به نفع مستمندان از هر طبقه صرف گردد در ایجاد مسکن و کار و غیر ذلک.
به جمیع کمیته های انقلاب اسلامی در سراسر کشور دستور می دهم که آنچه از این غنایم به دست آورده اند در بانک با شماره معلوم بسپرند و به دولت ابلاغ نمایید که این غنایم، مربوط به دولت نیست و امرش با شورای انقلاب است و آنچه مامورین دولت به دست آورده اند یا می آورند، باید به همین شماره به بانک تحویل دهند و کسانی که از این اموال چیزی به دست آورده اند، باید فوراً به کمیته ها یا بانک تحویل دهند و متخلفین مورد مواخذه خواهند بود.
نکات حکم چیست؟ امر به شورای انقلاب و نهی از دولت (غنایم مربوط به دولت نیست)، دربرگیری اموال نسبت به فراتر از سلسله پهلوی (شاخه ها و عمال و مربوطین به این سلسله)، استفاده از واژه اختلاس، عدم استفاده از واژه مستضعفین و استفاده از واژه مستمندان و در نهایت دستور به کمیته و همه افراد که اگر از این غنایم چیزی به دست آورده اند باید فورا تحویل دهند.
دو؛ نخستین ابهامات
اولین اساسنامه بنیاد در 7 تیرماه 1358 تصویب شد و هیأت مؤسس آن، سید محمد بهشتی، سید علی خامنه ای، اکبر هاشمی رفسنجانی، موسوی اردبیلی، احمد جلالی، علی اصغر مسعودی و عزت الله سحابی بودند. این افراد علینقی خاموشی را به ریاست بنیاد انتخاب کردند.
کسی که این روزها به عنوان یکی از مردان مهم در صنعت پتروشیمی ایران شناخته می گردد. در اواخر آن سال، شورای انقلاب دگرگونی وسیع در تشکیلات و مدیریت بنیاد را تصویب کرد و گسترش بنیاد با بیش از 16 شاخه در دستور کار قرار گرفت. به همین دلیل به طور مثال از فروردین سال 1359، سینماهای کشور هم به بنیاد منتقل شدند.
با این حال در بهار سال 1359 نخستین شائبه ها در مورد عملکرد بنیاد به وجود آمد و این موجب شد امام خمینی هیاتی برای هیات منتخب برای رسیدگی به وضع بنیاد مستضعفان انتخاب کند و در پیامی به آن ها بگوید: وظیفه آقایان است که به عملکرد مسئولان بنیاد- از بدو تاسیس تا به امروز- رسیدگی کنید و ببینید این مسئولان تا به امروز چه کرده اند و اگر خدای ناکرده مورد سوئی مشاهده شد باید بی درنگ به اقدامات قانونی متوسل شوید.
اموال منقول یا غیر منقول- که تا به امروز به نام مستضعفان مصادره شده- باید دقیقا صورت برداری گردد و مواردی که تا به امروز به مصرف رسیده- یا آنچه موجود است- مورد رسیدگی قرار گیرد. شما آقایان اختیار دارید، دستورات لازم را- خصوصاً آنجا که مربوط به فقرا و مستضعفان باشد- صادر کنید. چنانچه در اجرای این امر احتیاج به رای دادگاه دارید دادستان انقلاب موظف است دادگاه ویژه ای بدین منظور تشکیل دهد.
در این شرایط، در خرداد سال 1359 اعلام می گردد که 600 پرونده تخلف و مسامحه بنیاد در اختیار دادسرای انقلاب قرار گرفته است و نهایتا وضع به جایی می رسد که در شهریور همان سال، امام خمینی، نخست وزیر یعنی محمد علی رجایی را به عنوان مسئول این نهاد منصوب می کند.
این متن حکم امام خمینی خطاب به شهید رجایی است: چون وضع بنیاد مستضعفین موجب نگرانی اینجانب است و مسائل آن پیچیده است، لازم است جنابعالی امور بنیاد را در دست گرفته و تحت نظر اشخاص متدین متعهد کاردان، آن را به نفع مستضعفین اداره نمایید. اطلاعات لازم را می توانید از هیاتی که اینجانب معین نمودم به دست آورید. مشابه همین اتفاق در آذر سال 1360 هم افتاده است و میرحسین موسوی به عنوان رئیس بنیاد منصوب می گردد.
سه؛ داستان رفیقدوست
محسن رفیقدوست شاید مشهورترین رئیس بنیاد مستضعفان باشد. کسی که از سال 1368 تا 1378 در طبقه آخر ساختمان معروف بنیاد مستقر بود و حتی در این طبقه، ترور هم شد. در دوره ریاست او بر بنیاد مسائلی مثل بنیاد نور یا اختلاس 123میلیارد تومانی با مشارکت برادر او هم رخ داد ولی نتوانست او را از صندلی بنیاد تکان دهد. جالب ترین ماجرا در مورد دوره تصدی او اما شاید به همان روزهای اول مدیریتش بازگردد. به شهریور 1368. داستان مدیر بنیاد شدن او را از زبان خودش و نقل از کتاب خاطراتش (برای تاریخ می گویم) بخوانید:
من آن روز تهران نبودم. وقتی رسیدم، گفتند از دفتر آقا زنگ زدند. خدمت آقای گلپایگانی تماس گرفتم، گفتند فوری بیا دفتر کارت دارم. رفتم دفتر. گفت: نمی دانم آقا چه کارت دارد ولی آنقدر کار مهمی است که فرمودند وقتی حاج محسن آمد، اگر ملاقات هم داشتم، ایشان بیاید داخل.رفتم داخل. دیدم ایشان دارد با آقای اختری، امام جمعه سمنان صحبت می نمایند. آقا بلند شدند و من دستشان را بوسیدم. ایشان گفتند: همین الان می روی و بنیاد مستضعفان را تحویل می گیری. چند لحظه ایستادم. ایشان گفتند که مگر متوجه نمی شوی چه می گویم؟ برو بنیاد مستضعفان را تحویل بگیر.
عقبگرد کردم، سوار ماشین شدم و یکراست به بنیاد رفتم.ساختمان بنیاد در بلوار کشاورز بود. مدتی بود که امور جانبازان را به بنیاد مستضعفان داده بودند. آقای دکتر محمد باقریان قائم مقام آقای موسوی در بنیاد بود. به دفتر ایشان رفتم و در اتاق انتظار نشستم.
ایشان با معاونان خودش جلسه داشت. حدود یک ساعتی آنجا نشستم. رفتند به ایشان گفتند که من در اتاق انتظار نشسته ام. وقتی داخل شدم؛ آقای باقریان گفت شما با من کاری دارید؟ گفتم: بله، آقا فرمودند برو بنیاد مستضعفان را تحویل بگیر. گفت: آخر دستخطی، نوشته ای، چیزی. گفتم: فعلا چیزی ننوشتند. اگر شما حاضرید، این کار را بکنید وگرنه می توانید بروید بپرسید.
بلند شد و رفت. همان جا به معاونان گفتم: آقایان معاونان همه سر کارشان باشند. دو روز بعد آقای سیف، معاون اقتصادی وقت بنیاد آمد و گفت: اگر قرار است رئیس بنیاد بشوید باید حساب های بنیاد به امضای شما باشد و امضای مدیر هم تا رهبر ننویسند، معتبر نیست؛ قبلا امام نوشتند و معرفی کردند؛ حالا هم شما باید از آقا حکم بگیرید.رفتم خدمت آقا و عرض کردم که می گویند تا شما حکم نداشته باشید نمی گردد رئیس بنیاد شوید.
آقا گفتند که من به آقای موسوی گفتم خودش اینجا را اداره کند و به ایشان حکم می دهم اما حکم زماندار. ایشان گفتند همان حکم امام برای من کافی است و حکم زماندار قبول نمی کنم. حالا من می خواهم به شما حکم زماندار بدهم. وقتی می خواستم از در بیرون بروم گفتند: نروی آنجا همه را قلع و قمع بکنی ها. گفتم: چشم.
چهار؛ بنیاد بانکدار، بنیاد اپراتور
محمد فروزنده را به شخصیت نظامی اش می شناسند و حتی در ابتدای این دولت گفتند که قرار است دبیر شورای عالی امنیت ملی گردد. با این حال، طولانی ترین دوره فعالیت او، دوره مدیریت بنیاد مستضعفان است. فروزنده از سال 1378 تا سال 1393 مدیر بنیاد بود و در این دوره، کمتر حاشیه ای داشت ولی بنیاد را وارد فعالیت های اقتصادی مهمی در حوزه بانک و مخابرات کرد.
او در سال 1384 در قالب یک کنسرسیوم با وزارت دفاع، بنیاد را به مالک اپراتور دوم و البته شریک شرکت ام.تی.ان آفریقای جنوبی تبدیل کرد و در سال 1387 با تاسیس بانک سینا، این نهاد را به یکی از فعالان بازار پولی و بانکی ایران تبدیل کرد. فروزنده در این راه البته یاوری همیشه مومن داشت.
محمود جراحی. معاون توسعه خدمات بنیاد مستضعفان برای سال های متمادی به عنوان تئوریسین خصوصی سازی مخابرات، راه اندازی اپراتور دوم و توسعه خدمات همراه در کشور شناخته شده است.
پنج؛ داستان سعیدی کیا
علینقی خاموشی و شهید رجایی را اگر در نظر نگیریم؛ مهندس محمد سعیدی کیا، کوتاه ترین دوره مدیریت بنیاد مستضعفان را دارد. او از سال 1393 تا سال 1398 مدیر بنیاد بود اما در این مدت کوتاه هم سه تحول مهم در بنیاد وجود دارد. نخست اینکه برای اولین و آخرین بار در سال 1396، صورت اقتصادی بنیاد مستضعفان به صورت شفاف اعلام شد.
دوم اینکه در این دوره پروژه تمرکز بنیاد مستضعفان بر محرومیت زدایی از منطقه قلعه گنج در استان کرمان کلید خورد و اتفاقات خوبی هم برای این منطقه افتاد و سوم اینکه در دوره سعیدی کیا بود که واگذاری املاک بنیاد علوی به مردم آغاز شد.
ماجرا این بود که زمین های زیادی در دوران پهلوی اول و دوم به نام این دو پادشاه و نیز بعدها به نام بنیاد پهلوی بود که بعد از انقلاب به نام بنیاد علوی، زیرمجموعه بنیاد مستضعفان شد. واگذاری مجدد این اراضی به مردمی که در واقع صاحب اصلی زمین بودند و اراضی آن ها توسط شاهان سابق غصب شده بود در یک فرآیند پیچیده قرار گرفت.
بعد از طی فرآیندی نهایتا، واگذاری املاک، در دوران ریاست سعیدی کیا کلید خورد و طبق گفته مسئولان بنیاد، فقط در دو سال 1394 و 1395، 36 هزار سند مالکیت به طور رایگان به افراد محروم ارایه شدند. سعیدی کیا البته در این دوره یک بدشانسی بزرگ هم آورد و آن هم داستان پلاسکو بود.
ساختمانی که مالکیت آن با این نهاد بود و در زمستان سال 1395 بعد از یک آتش سوزی فروریخت و مسایل مختلفی بعد از آن از نظر ایمنی ساختمان و میزان تقصیر بنیاد مستضعفان در این فاجعه تا بازسازی آن به وجود آورد.
شش؛ ماجرای فتاح
پرویز فتاح از تیرماه سال 1398 به عنوان رئیس بنیاد مستضعفان منصوب شده است. او در این مدت، جنجال های زیادی داشته است. یکی دو بار به خاطر مسئله املاک تصرف شده توسط برخی از افراد متنفذ حکومتی و یک بار همین اخیرا برای درخواست تاسیس یک بانک قرض الحسنه (که بانک مرکزی به او تذکر داد که اگر احتیاجی به بانک وجود داشته باشد، بانک سینا هست). او در این مدت البته برای تکمیل آزادراه تهران - شمال تلاش کرده و در مدت کرونا هم با کارت هدیه هایی به برخی از اقشاری که از این بیماری آسیب دیده بودند مثل کولبران غرب یا قایقرانان جنوب کشور به هسته مرکزی وظایف بنیاد مستضعفان توجه کرده است.
هفت؛ وقتی از بنیاد حرف می زنیم
تاریخچه را اگر کنار بگذاریم شاید بد نباشد که کمی در مورد خود بنیاد مستضعفان بدانیم. وقتی از بنیاد مستضعفان صحبت می کنیم، در واقع از نهادی صحبت می کنیم که بنا به ترازنامه منتشر شده در آذرماه سال 1396، نزدیک به 56 هزار میلیارد تومان دارایی دارد. از نهادی حرف می زنیم که درآمد فروش آن در سال 98، 36 هزار میلیارد تومان، سود عملیاتی ناخالص آن قبل از کسر اقتصادیات، 7 هزار میلیارد تومان و اقتصادیات آن در یک سال هزار میلیارد تومان بوده است.
وقتی از بنیاد حرف می زنیم در واقع داریم از صاحب نوشابه زمزم، صاحب سابق شرکت گلوکوزان یا همان نماد غگل معروف بورس، صاحب همه گروه هتل های پارسیان یعنی 6 هتل 5 ستاره در شهرهای تهران (ازجمله 2 هتل استقلال و آزادی)، کرمانشاه، اصفهان، یزد و نمک آبرود، صاحب باشگاه ایرانیان دوبی، صاحب بخشی از سهام ایرانسل و به تبع آن سهام اسنپ، صاحب بانک و بیمه سینا، سازنده و مالک بزرگراه تهران - شمال، صاحب برند جیرینگ در حوزه خدمات پرداخت، صاحب گروه برق و انرژی صبا با بیش از 9 شرکت انرژی و نیروگاهی زیرمجموعه اش و البته صاحب شرکت نفت بهران صحبت می کنیم. کافی است یا باز هم بگوییم؟
در همین زمینه:
-
همه ماجرای جدال لفظی رئیس بنیاد مستضعفان و مجری صداوسیما روی آنتن زنده | چه کسی نماینده مردم است؟
-
عوارض 50 هزار تومانی آزادراه تهران شمال واقعیت دارد؟
-
استفاده از دارایی برخی نهادها فرمان رهبری را می طلبد | افزایش حقوق ها، به پای تورم افسار گسیخته نمی رسد
-
توصیه هاشمی به فتاح | زمین های چیتگر به دردت نمی خورد
-
واکنش فتاح به اعتراض مردم در جریان سقوط هواپیما | مردم روراستی می خواهند
-
تقدیر رئیس سابق دانشگاه آزاد از حرف های جنجالی فتاح
-
دفاع علی مطهری از اظهارات جنجالی پرویز فتاح | نیت خوانی نکنید
منبع: همشهری آنلاینbestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا