شناسایی 131 آسباد در خراسان رضوی - سهندبلاگ

محمد رکنی در گفت وگو با خبرنگاران اظهار کرد: پایگاه میراث فرهنگی آسبادهای ایران در سال 1396 با اهداف حفاظت و صیانت از میراث بومی مانند آسبادهای ایران در استان خراسان رضوی و در شهر نشتیفان خواف تاسیس شد.

وی با اشاره به اقدامات اجرا شده در پایگاه میراث فرهنگی آسبادهای ایران اضافه کرد: آنالیز و شناسایی آسبادهای واقع در مراکز شهری و روستایی استان های خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان، انجام پروژه های مستندسازی از آسبادها و فضاهای وابسته به آن، انجام مطالعات مشخص عرصه و حریم آسبادها، ساماندهی مسیرهای دسترسی و گذرهای گردشگری به آسبادها، شناسایی افراد و مشاغل وابسته به آن در قالب پرونده میراث ناملموس، برگزاری همایش های داخلی و بین المللی به منظور شناخت و معرفی و حفاظت از این آثار از اهم برنامه های ادواری پایگاه میراث فرهنگی آسبادهای ایران است.

رکنی عنوان نمود: تا به امروز 33 دستگاه از آسبادهای این استان در شهر نشتیفان، 29 دستگاه در خواف و 6 دستگاه در روستای برآباد مرمت و استحکام بخشی شده است.

وی ادامه داد: با توجه به شرایط موجود آسبادها به جهت عدم استفاده از آن ها، تخریب بر اثر فرسایش و یا عامل انسانی، تغییر در شرایط کاربری و... میزان اعتبارات لازم برای مرمت و استحکام بخشی و تکمیل سازه چوبی آن ها متفاوت است.

رکنی با بیان اینکه آثار تاریخی در جذب گردشگر نقش موثری دارند، اظهار کرد: به دلیل ظرفیت های تاریخی و فرهنگی منطقه خواف سالانه حضور گردشگران داخلی و خارجی به صورت سفرهای شخصی و یا خانوادگی و تورهای مسافرتی از آثار میراث فرهنگی به ویژه آسبادهای شهر نشتیفان را شاهد هستیم که قابل توجه است.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی آسبادهای ایران گفت: ارزش های فرهنگی و معماری ایرانی گنجینه ای گرانبها از آموزه هایی هستند که از نسل های گذشته به یادگار مانده و باید به نسل های آینده انتقال یابند. این گنجینه های مادی و معنوی دارای ارزش های معمارانه، زیباشناسانه، اسناد باستان شناختی فرهنگی، اجتماعی، مالی و با هر نوع عملکرد و کاربرد، نمادی از هویت، فرهنگ، بقای نسل ها و به عنوان میراث فرهنگی تاریخی به شمار می آیند.

وی در ادامه اضافه کرد: بناها با ساختار و مصالح بومی نشات گرفته از اقلیم، نیازمندی های حیات اجتماعی و فرهنگی، شرایط مالی و سیاسی جوامع مستلزم شناخت همه جانبه و ویژه است. تمدن دیرینه سرزمین ایران همیشه با نوآوری ها و پیشرفت های فنی و هنری که به صورت چند جانبه و میان رشته ای به ثمر رسیده، توانسته نامی بلندآوازه برای خود در میان سایر تمدن ها پدید آورد.

رکنی گفت: فناوری به عنوان توانایی ساخت و استفاده از ابزار به مثابه عامل اساسی در تمایز انسان از دیگر موجودات مطرح است و به مجموعه فرایندهایی گفته می گردد که جوامع انسانی به وسیله آن ها بر محیط خود تاثیر می گذارند. یکی از نمونه های ارزشمند که جلوه ای از دانش بومی ایرانیان در راستای سازگاری با اقلیم و بهره برداری موثر از عوامل طبیعی با فناوری و عملکرد صنعتی پدید آمده، آسبادهای ایرانی یا پارسی هستند.

وی بیان نمود: شواهد موجود نشان می دهد قدیمی ترین آسیاب های بادی در شرق و جنوب شرق ایران ساخته شده اند. پیشینه شکل گیری آن بر اساس منابع مکتوب بعضی مورخان مانند اصطخری(قرن 4 ه.ق) به 2000 سال پیش (قبل از اسلام) در سیستان وجود داشته است.

رکنی با بیان اینکه در بین بادهای محلی ایران، بادهای 120 روزه سیستان در بخش شرقی سرزمین ایران برای مدتی از سال حاکمیت می یابند، گفت: محدوده وزش این بادها ناحیه شمال ایران و منطقه موسمی در شبه قاره هند است و به وسیله افغانستان و به خصوص در بیابان تار قدرت یافته و با عبور از نواحی کم ارتفاع افغانستان وارد ایران می گردد. جهت وزش آن ها در جنوب خراسان و زابل، شمال شرق و جنوب غرب است و آسبادهای ایران تحت تاثیر این بادها در سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان گسترش یافته است.

وی مطرح نمود: آسبادهای ایران به شماره 6192 در فوریه 2017 در فهرست موقت میراث جهانی ثبت شده است؛ بر این اساس به منظور فراهم سازی ثبت زنجیره ای آسبادها در فهرست میراث جهانی مشخص اهداف و برنامه های پژوهشی، مطالعاتی، حفاظت، مرمت، ساماندهی، اقدامات مشارکتی، برنامه های معرفی و آموزش و کلیه اقدامات فنی و اجرایی بر طبق ساختار و اصول پرونده ثبت جهانی در اولویت اقدامات پایگاه است.

dorezamin.com: دور زمین: سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده!