علائم افت قند خون نوزاد و درمان آن - سهندبلاگ

گلوکز ماده ای حیاتی برای رشد مغز و یکی از منابع انرژی است که مغز از آن استفاده می نماید. هیپوگلیسیمی یا افت قند خون برای نوزاد در شرایطی ایجاد می گردد که سطح گلوکز در چند روز پس از تولد در نوزاد کاهش پیدا می نماید. این سطح گلوکز پایین فرایند رشد را مختل نموده و می تواند باعث از بین رفتن سلول های مغز گردد. هیپوگلیسیمی یکی از شایع ترین بیماری های نوزادان است و در عین حال راه درمان ساده ای دارد.

افت قند خون نوزاد چیست؟نوزادان مبتلا به هیپوگلیسیمی افت قند خون خطرناکی را در روز های اول تولد تجربه می نمایند. بچه ها برای کسب انرژی و فعل و انفعالات مغز به گلوکز احتیاج دارند. آن ها تا قبل از تولد این ماده را به وسیله جفت و از مادر و بعد از آن به وسیله شیر مادر دریافت می نمایند. گلوکز بعلاوه در کبد کودک فراوری می گردد.

هیپوگلیسیمی نوزادان یکی از شایع ترین مسائل متابولیکی در نوزادان است و می تواند یکی از علل آسیب به مغز نوزادان تازه متولد شده باشد. تشخیص و درمان این بیماری کار چندان سختی نیست. اما درصورتی که درمان نگردد می تواند عواقب جدی ای برای کودک در پی داشته باشد، زیرا بافت مغزی در حال رشد نوزاد به منبع پایدار گلوکز به عنوان منبع اصلی سوخت وابسته است. وقتی که سلول های مغزی گلوکز کافی دریافت ننمایند آغاز به مردن می نمایند.

خطرات ناشی از افت قند خون نوزادبعضی شرایط پزشکی هستند که احتمال افت قند خون نوزادان را افزایش می دهند. این موارد عبارتند از:

نوزادانی که وزن تولدشان کمتر یا بیشتر از مقدار طبیعی است.

نوزادان حاصل از زایمان زودرس یا دیررس

نوزادانی که از مادران مبتلا به دیابت متولد شده اند

نوزادانی که عفونت جدی دارند یا بلافاصله پس از تولد به اکسیژن احتیاجمندند.

نوزادانی که در دوران رحم رشد ضعیفی داشته اند.

نوزادانی با سطح پایین هورمون تیروئید

نوزادانی که اختلالات ژنتیکی خاصی دارند

علل افت قند خون نوزادعلل افت قند خون نوزادان شامل موارد زیر است:

وجود انسولین مازاد در خون کودک: انسولین هورمونی است که مقدار گلوکز را در خون کاهش می دهد. به این شرایط هیپوگلیسمی هایپرانسولینمی (persistent hyperinsulinemic hypoglycemia of infancy) گفته می گردد.

کمبود ذخایر گلیکوژن: گلیکوژن شکل ذخیره شده گلوکز است. کاهش ذخایر گلیکوژن می تواند ناشی از محدودیت های رشد داخل رحمی یا زایمان های زودرس باشد و می تواند موجب افت قند خون نوزاد گردد.

افزایش مصرف گلوکز؛ این اتفاق می تواند در اثر از شرایط پزشکی زیر رخ بدهد:

- هایپرترمیا (افزایش دمای بدن ناشی از عفونت، دارو یا آسیب به سر)

- پولی ساتمیا (مقدار زیاد و نامعمول گلبول های قرمز خون

- سپسیس (عفونت باکتریایی درجریان خون)

کمبود هورمون رشد

کاهش مقدار تبدیل گلیکوژن به گلوکز

کاهش فراوری گلوکز ناشی از مسائل متابولیکی، برای مثال فراوری ناکافی هورمون های خاص.

تخلیه ذخایر گلوکوزی

کاهش شدید و طولانی مدت اکسیژن در زمان زایمان که موجب آسیب به مغز کودک شده است.

گرسنگی

اثرات بلند مدت افت قند خون نوزاداگر بیماری هیپوگلیسمی برای مدت زیادی تشخیص داده نگردد یا درمان نگردد، احتمال آسیب های بلند مدت وجود دارند. بعضی از این خطرات شامل موارد زیر است:

سیب مغزی

فلج مغزی

ناتوانی های یادگیری

اختلالات رشدی

صرع، تشنج

مسائل دید

اختلالات روانپزشکی

علائم افت قند خون نوزاددر بسیاری از موارد، نوزادان با قند خون پایین حتی ممکن است علائمی را نشان ندهند. تست های خون معمول پس از زایمان برای آنالیز مقدار قند خون انجام می شوند. اما نشانه ها و علائم قابل مشاهده، ممکن است شامل موارد زیر باشند:

رنگ پوست رو به کبودی یا رنگ پریدگی

مسائل تنفسی مانند تنفس سریع، مکث در تنفس یا صدای خر خر

بی قراری

ماهیچه های سست و شل

استفراغ و یا اشتهای پایین

کاهش دمایی بدن

گریه ضعیف یا شدید

لرز، عرق کردن یا تشنج

تشخیص و درمان افت قند خون نوزادزمانی که نوزاد علائم بالینی کاهش گلوکز خون را نشان می دهد یا در معرض خطر ابتلا به این بیماری واقع شده است، باید بلافاصله (درعرض چند دقیقه و نه چند ساعت) نمونه خون گرفته شده از او (معمولا از پاشنه پا) به آزمایشگاه فرستاده گردد. این دقیق ترین روش برای مقدار گیری قند خون نوزاد است. با این حال، از آنجا که ممکن است نتیجه آزمایش به سرعت در دسترس قرار نگیرد، روش آزمایش گلوکز در بستر با نوار آزمون هم باید مورد استفاده قرار گیرد تا اطمینان حاصل گردد که تاخیر در تشخیص و درمان هیپوگلیسمی وجود ندارد. از آنجا که روش نوار آزمون دقت کمتری دارد، نتایج آن باید با آزمایش خون تایید گردد.

رویکرد عملی درمان و روشی که به وسیله آموزشگاه پزشکان اطفال آمریکا توصیه می گردد، پیش بینی خطر ابتلا به افت قند خون در نوزادان و درمان آن پیش از تولد است. براساس این رویکرد ضروری است جنین مرتبا آزمایش گردد، چرا که تست گلوکز جنین سخت نیست. تشخیص یا درمان دیرهنگام افت قند خون نوزادان می تواند بسیار خطرناک و آسیب زا باشد.

نوزادان با سطح گلوکز خون پایین احتیاج دارند که بیشتر از شیر مادر تغذیه نمایند. اگر مادر به مقدار کافی شیر نداشته باشد، ممکن است نوزاد به یک مکمل احتیاج داشته باشد تا زمانی که مادر بتواند شیر کافی فراوری کند. درصورتی که به وسیله خوراکی نتوان به نوزاد محلول قندی داد یا سطح گلوکز بسیار پایین باشد، ممکن است کودک به تزریق محلول قندی احتیاج پیدا کند.

درمان برای چند ساعت و یا چند روز تا یک هفته ادامه می یابد، تا زمانی که کودک بتواند سطح قند خون نرمال را حفظ کند. نوزادان نارس، مبتلا به عفونت یا کم وزن ممکن است به مدت طولانی تری به درمان احتیاج داشته باشند.

بچه ها در معرض خطر باید تا یک ساعت پس از تولد تغذیه شوند و مقدار گلوکز آن ها باید پس از 30 دقیقه بعد از تغذیه دوباره مقدار گیری گردد. اگر سطح گلوکز اولیه کمتر از 25 mg/dl باشد، آموزشگاه پزشکان اطفال آمریکا توصیه می نماید که بازهم با تغذیه و آزمایش در عرض یک ساعت این مقدار مقدار گیری گردد. اگر سطح گلوکز تغییری نکند، گلوکز باید به وسیله گلوکز وریدی یا شیردهی دوباره تامین گردد. سطح گلوکز هدف 45 mg/dl یا بیشتر پیش از هر وعده شیردهی است.

منبع: سایت ستاره

منبع: راسخون