چه زمانی عذرخواهی کارتان را بدتر می نماید و در این هنگام چه باید کرد؟ - سهندبلاگ

زمانی که عذرخواهی سنتی مؤثر است

عذرخواهی سنتی اغلب ابزاری قدرتمند برای آرام کردن احساسات و کاهش تنش ها است. زمانی که اشتباهی از روی ناآگاهی یا عدم مهارت رخ دهد، بیان جمله ای مثل متأسفم می تواند به بازسازی روابط و اعتماد یاری کند. همانطور که روان شناس مشهور، آدام گرَنت، می گوید: عدم عذرخواهی نشانه ای از خودشیفتگی است، نه قدرت.

اگر اشتباه شما از نوع ندانستن یا انجام خطایی ساده بوده است، عذرخواهی صادقانه هم از نظر اخلاقی و هم از نظر استراتژیک لازم است. زیرا روابطی که تحت تأثیر این اشتباه قرار گرفته اند، احتیاج به ترمیم دارند.

دو نوع اشتباه: نقص در توانایی یا نقص در شخصیت

همه اشتباهات از روی ندانستن یا بی دقتی نیستند. آدام گرَنت، در گفت وگویی با مالکوم گلدوِل، نویسنده مشهور، به پژوهش های پیتر کیم، استاد دانشگاه کالیفرنیای جنوبی، اشاره می نماید. کیم اشتباهات را به دو دسته تقسیم می نماید:

1. اشتباهات مرتبط با توانایی (Failures of Competence): این اشتباهات ناشی از کمبود دانش یا مهارت هستند.
2. اشتباهات مرتبط با شخصیت (Failures of Character): این اشتباهات به علت خودخواهی، بی توجهی یا کمبود اخلاق رخ می دهند.

چرا عذرخواهی برای نقص های شخصیتی گاهی مضر است؟

پژوهش ها نشان می دهند که عذرخواهی معمولاً دو نقش اصلی ایفا می نماید:

1. تأیید مشکل ایجاد شده.
2. پیشنهاد اصلاح رفتار در آینده.

در خصوص اشتباهات ناشی از توانایی، عذرخواهی می تواند تأثیر مثبتی داشته باشد. اما وقتی اشتباه از نوع نقص در شخصیت باشد، عذرخواهی نه تنها مفید نیست بلکه ممکن است آسیب زا باشد. افراد عذرخواهی شما را به عنوان تأیید گناه تعبیر می نمایند و اعتمادشان به شخصیت شما کاهش می یابد.

برای مثال، وقتی می گویید: متأسفم که خودخواه بودم، ممکن است طرف مقابل این جمله را اینگونه تعبیر کند: من ذاتاً آدم خودخواهی هستم. این مسئله باعث می گردد افراد اعتماد خود را به شما از دست بدهند، زیرا باور دارند که شخصیت افراد به راحتی تغییر نمی نماید.

عمل به جای کلمه: برترین عذرخواهی برای نقص در شخصیت

در چنین شرایطی، برترین راه برای عذرخواهی، تغییر رفتار است. به گفته گرَنت: برترین عذرخواهی، نشان دادن تغییر است. شما باید با اقدامات خود ثابت کنید که واقعاً تغییر نموده اید.

البته اذعان به اشتباه و ابراز پشیمانی همچنان مهم است، اما نباید انتظار داشته باشید که فقط با کلمات، اعتماد دیگران را بازیابی کنید. رفتار شما در آینده بیشترین تأثیر را خواهد داشت.

چگونه رفتار خود را تغییر دهیم؟

برای جبران نقص های شخصیتی و بازسازی اعتماد، گام های زیر می توانند مفید باشند:

1. پذیرش مسئولیت: به اشتباه خود اعتراف کنید و از گفتن عذر و بهانه خودداری کنید.
2. برنامه ریزی برای تغییر: به جای وعده های بی پایه، برنامه عملی برای اصلاح رفتارهای خود ارائه دهید.
3. اثبات با عمل: تغییرات را در رفتارهای روزمره خود نشان دهید. این برترین راه برای جلب اعتماد مجدد است.
4. گوش دادن فعال: به احساسات و نگرانی های طرف مقابل گوش دهید و نشان دهید که درکشان می کنید.

نتیجه گیری: عمل، کلید بازسازی اعتماد

عذرخواهی سنتی ابزار قدرتمندی است، اما تنها زمانی مؤثر است که اشتباه از نوع نقص در توانایی باشد. در مقابل، وقتی اشتباه ناشی از نقص در شخصیت است، تنها راه بازسازی اعتماد، تغییر واقعی در رفتار است. این تغییر نه تنها باعث بهبود روابط می گردد، بلکه نشان دهنده رشد شخصیتی شما نیز هست.

منبع