با خواص گیاه مورد آشنا شوید؛ از یاری به درمان دیابت تا پیشگیری از سرطان - سهندبلاگ

به گزارش خبرنگاران، در این مطلب به یکی دیگر از معجزه های طبیعت؛ یعنی گیاه مورد خواهیم پرداخت. گیاه مورد به دلیل استخراج روغن از برگ و میوه اهمیت مالی بالایی دارد. در طب سنتی میوه و برگ گیاه مورد در درمان بعضی از بیماری ها مانند دیابت، سرماخوردگی، التهاب پوستی، زخم های سطحی، اسهال و... مورد استفاده قرار می گیرد. مورد گیاهی نامیراست که در صورت برداشت اصولی از برگ و شاخه های آن می تواند تا سالیان دراز رشد کند و برداشت گردد. گیاه مورد در بعضی از مناطق جنبه تقدس بالایی دارد و به گیاه اطراف چشمه ها معروف است.

مورد یا مورت با نام علمی Myrtus communis L از خانوده Myrtaceae درختچه یا بوته ای همیشه سبز است که خاستگاه آن مناطقی از مدیترانه شرقی و کشور های آسیای جنوب غربی است. گیاه مورد در ایران بیشتر در نواحی کوهستانی استان های فارس، کرمان، خوزستان، یزد، کرمانشاه، کردستان، ایلام و قسمت هایی از شمال کشور رویش دارد. این گیاه را می توان در مناطق معتدل تا سردسیر کوهستانی در میان دره ها، اطراف چشمه ها و حاشیه رودخانه های دائمی مشاهده کرد.

مورد با برگ هایی همیشه سبز، پایا، ساده، نوک تیز، چرمی و به رنگ سبز تیره و بسیار معطر است. گل های سفید و خوشبوی مورد از اردیبهشت تا تیر ماه روی گیاه ظاهر می شوند. هر گل دارای پنج گلبرگ و پرچم های متعدد است که پس از ریختن گلبرگ ها درنهایت به میوه تبدیل می شوند. به گزارش خبرنگاران، میوه های هسته دار مورد کروی، به اندازه نخود و به رنگ آبی مایل به سیاه است که طعم گس دارد. پوست ساقه مورد که به صورت تکه هایی از هم جدا می شوند؛ نیز معطر است. روی ساقه برجستگی هایی به نام گال وجود دارد. گال ساقه همچون برگ و میوه گیاه مورد دارای خواص دارویی است.

گیاه مورد در باور بسیاری از مردمان باستان گیاهی مقدس است. تقدس این گیاه در آیین زرتشت به اوج خود می رسد، به طوری که آن را نماد اهورامزدا می دانند. امروز هم در مناطقی از فارس از دسته شاخه های تازه گیاه مورد برای معطر کردن فضای آرامگاه ها و قبور استفاده می نمایند. به اعتقاد بعضی گیاه مورد موجب آرامش روح رفتگان می گردد. علاوه بر ایران باستان یونانیان نیز گیاه مورد را گیاه مربوط به الهه آفرودیت می دانند. آنان گیاه مورد را سمبل جوانی و زیبایی می دانستند و برای نو عروسان تاجی از آن درست می کردند که نشانه عشق ماندگار و ابدی زن و شوهر بوده است. استفاده از گیاه مورد در طب سنتی نیز سابقه بسیار طولانی دارد. از قدیم برگ مورد را به عنوان ماده ضد عفونی نماینده مورد استفاده قرار می دادند. از میوه گیاه مورد برای بهبود زخم، برطرف نفخ معده و ادرار آور بهره می بردند.

طبع گیاه مورد

طبع گیاه مورد سرد و خشک است.

از جمله خواص گیاه دارویی مورد

گیاه مورد شامل آنتی اکسیدان های مختلف و ترکیبات فلانوئیدی از جمله میریستین، کوئرستین، اسید کاتچین، سیتریک و مالیک، لینالول، پینن، تانن، ویتامین C و سایر قندهاست. برگ های مورد بیشترین میزان مواد موثره دارویی گیاه را دارد که دارای خواصی همچون: خاصیت ضد باکتریایی، ضد قارچی و ضد ویروسی است. میوه آن تسکین دهنده درد های دستگاه گوارش، مقوی معده و نیرو دهنده است. جز این موارد گیاه مورد تاثیرات مثبت دیگری بر سلامتی بدن دارد.

بهبود شرایط تنفسی

روغن یا اسانس گیاه مورد در آرماتراپی یا رایحه درمانی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. اسانس این گیاه برای بهبود شرایط آزاردهنده تنفسی در بیماری هایی مانند برونشیت و آسم استفاده می گردد. همچنین موجب پاکسازی مجاری تنفسی، آرامش روح و کاهش تنفس تند و سوزش بینی یا حنجره می گردد.

نقش گیاه مورد در بهبود ریزش مو

از علل ریزش مو می توان به کمبود پروتئین و مواد مغذی، مصرف دخانیات، ابتلا به بعضی از بیماری ها، عوامل هورمونی، ارث، استرس و فشار عصبی، عفونت ها و مصرف بعضی از دارو ها اشاره نمود. تجربه در طب سنتی ثابت نموده است که ترکیب پودر برگ مورد، سدر، حنا و روغن کنجد در درمان ریزش مو موثر است. همچنین روغن گیاه مورد نیز برای این منظور در بازار موجود است. به گزارش خبرنگاران، گیاه مورد به دلیل عناصر ضد قارچ و ضد التهاب از پوست سر و ریشه مو ها حفاظت می نماید. علاوه بر این مورد سبب افزایش جریان خون در پوست سر شده و موجب رشد، تقویت و توقف ریزش مو ها می گردد. حکیمان طب سنتی اعتقاد داشتند که مورد علاوه بر استحکام و تقویت ریشه مو به برطرف سفیدی مو ها نیز یاری می نماید.

پیشگیری از سرطان

گیاه مورد به داشتن سطح بالایی از ترکیبات آنتی اکسیدانی مانند: کوئرستین، تانن، میریستین و کاتچین مشهور است. این نوع آنتی اکسیدان ها به طور مشخصی مورد تحقیق قرار گرفتند و دارای خواص ضد سرطان و ضد موتاژنیک هستند. بر اساس گزارش تحقیقاتی در مجلهNatural Product Communications Journal مورد دارای ترکیباتی است که به کاهش سلول های سرطان پروستات و پستان مرتبط است. تحقیقات در این زمینه همیشه ادامه دارد تا شاید با خواص بیشتر گیاه مورد در این زمینه دست یابند.

سلامت قلب

گیاه مورد شامل فلانوئید های مختلفی ازجمله میریستین است. طبق مطالعات اجرا شده میرستین سطح کلسترول بد (LDL) را کاهش می دهد. تعادل کلسترول به جلوگیری از بسته شدن رگ های خونی و شریان ها یاری خواهد نمود. علاوه بر این ترکیبات فلانوئیدی مورد برای درمان آترواسکلروز یا تصلب شرایین موثر است.

گیاه مورد برای برطرف آکنه و تبخال

امروز با تحقیقات اجرا شده خواص ضد ویروسی و ضد باکتریایی اسانس این گیاه دارویی ارزشمند به اثبات رسیده است، به طوری که دارو های متعددی از این گیاه برای درمان آکنه و تبخال ساخته و به بازار عرضه شده است. برای درمان خانگی آکنه یا تبخال کافی است کمی پودر برگ خشک شده گیاه مورد را با مقداری آب مخلوط کنید تا حالت خمیری پیدا کند. ماسک مورد را برای مدت 20 دقیقه در محل جوش یا تبخال بکشید. تجربه ثابت نموده است که ترکیب پودر برگ مورد به همراه پودر سدر برای شفافیت و روشنی پوست صورت نیز بسیار موثر است.

سلامت کلیه ها

یکی از کاربرد های اصلی گیاه مورد که از قدیم رایج بود، خاصیت ادرارآوری آن است. مورد به تحریک کلیه ها برای دفع ادرار و برطرف سموم از کلیه ها یاری می نماید. گیاه مورد برای درمان اختلالات مختلف ازجمله عفونت مجاری ادراری، درد و تورم و سنگ کلیه استفاده می گردد.

یاری به درمان دیابت

تحقیقات اولیه نشان داده است که ترکیبات فرار و فلاونول ها در گیاه مورد می تواند به کاهش قند خون یاری کند. به این معنی که ممکن است در درمان بیماری دیابت موثر باشد. نتایج یک آنالیز نشان داد که دریافت فلاونوئید های خاص از غذا ها با خطر کمتر دیابت نوع 2 مرتبط بوده است. برای هر 300 میلی گرم فلاونوید مصرفی در روز خطر دیابت 5 درصد کاهش داشت.

تقویت سیستم ایمنی بدن

محدوده وسیعی از تحقیقات مربوط به ماهیت ضد باکتریایی و ضد انگلی گیاه مورد وجود دارد. به همین دلیل از دیر باز گیاه مورد را برای برطرف بیماری های عفونی، سرماخوردگی و آنفولانزا مصرف می کردند.

از دیگر خواص گیاه مورد و روغن آن

از بین برنده بوی تعریق بدن

تسریع در فرایند ترمیم زخم و جای زخم

روغن یا پماد مورد برای درمان سوختگی

دمنوش گیاه مورد برای درمان سرفه

برطرف قارچ پوست بدن با روغن مورد

درمان اگزما

برای تسکین کمر درد

درمان خارش پوست

یاری به درمان بواسیر

برطرف نفخ معده و اختلالات گوارشی

خواص ضد التهابی گیاه مورد موثر در درمان بیماری های روماتیسم مفصلی

عوارض مصرف گیاه مورد

زنان باردار از مصرف اسانس و دیگر فرآورده های گیاه مورد بپرهیزند.

استفاده خوراکی بیش از اندازه اسانس گیاه مورد خطرناک است و می تواند باعث استفراغ، اسهال و مسمومیت گردد. مسمومیت ایجاد شده بیشتر به دلیل وجود ترکیبات سینئول موجود در این گیاه است. سینئول گیاه مورد خاصیت میکروب کشی بالایی دارد.

شیوه مصرف گیاه مورد

از برگ های مورد به صورت دمنوش، روغن و اسانس استفاده می نمایند. برای تهیه دمنوش 1 گرم برگ تازه مورد را با آب جوش روی شعله ملایم یا گرمای بخاری قرار بدهید تا دم بکشد. پس از 30 دقیقه می توانید دمنوش مورد را مصرف کنید. روغن یا اسانس مورد نیز بسیار توصیه می گردد. در بعضی از کشور های آسیای جنوب شرقی از برگ های گیاه مورد در آشپزی و به شکل ادویه بهره می برند.