کوشش روسیه برای ارتقای صندلی در اقتصاد فضای مجازی
به گزارش سهندبلاگ، خبرنگاران، گروه بین الملل - مهدی پورحسنی: با ورود به قرن بیست و یکم و شکل گیری جامعه اطلاعاتی حوزه ارتباطات وفناوری اطلاعات به عنوان ستون فقرات این نوع از جوامع از اهمیت دو چندانی برخوردار شده است و کشورها سعی می نمایند صندلی خویش را در آن افزایش دهند زیرا در جامعه اطلاعاتی امروزین جنبه های مختلف این صنعت به مثابه صندلی نفت و انرژی در قرن 19 مشابه سازی می گردد.
روسیه به عنوان یکی از قدرت های جهانی همیشه سعی داشته در این حوزه از نفوذ و صندلی مناسبی قرار گیرد و در عین حال عوامل داخلی و بین المللی بر انتخاب استراتژی توسعه این فناوری در این کشور تاثیر مهمی داشته است.
در زمان اتحاد جماهیر شوروی به دلیل حاکم بودن سیاست سخت و اهمیت بیشتر حوزه های نظامی مانند سلاح های هسته ای و موشک های دوربرد و عدم ظهور فضای مجازی فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی اهمیت فعلی را نداشت ولی اتحاد شوروی در دهه 60 تحت تاثیر رقابت های جنگ سرد در این زمینه نیز با ایالات متحده آمریکا به رقابت پرداخت به عنوان مثال کامپیوتر سی ام و ام شوروی تقریباً همان آی بی ام 360 ایالات متحده بود.
در دهه 60 میلادی در این کشور سیستم پردازش و کنترل اتوماتیک داده در سطح ملی برای مدیریت اقتصاد متمرکز این کشور ایجاد شد و در صورت توسعه امکان داشت شبیه اینترنت فعلی گردد ولی به دلیل تمرکز در تصمیم گیرها در حکومت شوروی و عدم اولویت دهی، این طرح راهبردی توسط دفتر سیاسی حزب کمونیست کنار گذاشته شد.
در اتحاد جماهیر شوروی در دهه 80 میلادی دانش نرم افزار پیشرفت خوبی کرد ولی دانش سخت افزار آن هنوز از کشورهای غربی ضعیف تر بود. پس از فروپاشی شوروی باز هم فناوری تحت تاثیر شرایط سیاسی ناشی از فروپاشی نظام سیاسی این کشور نهاده شد و برنامه نویسان شوروی به انعقاد قرارداد با شرکت های غربی پرداختند زیرا برنامه نویسان این کشور به ارائه خدمات ارزان می پرداختند.
البته شرکت های روسی نیز برای کسب تجربه بازاریابی و مدیریت و حضور در بازارهای جهانی به مهارت شرکتهای فناورانه غرب احتیاج داشتند واین احتیاج باعث شکل گیری همکاری ها شد.
در سال 2010 دولت روسیه برای توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات مالیات 14 درصدی را برای این صنعت جایگزین مالیات 34% نمود. همچنین این کشور به موافقت نامه فناوری اطلاعات سازمان تجارت جهانی پیوست و متعهد شد محدودیت واردات را روی ورود محصولات از جمله ابزارهای رمز نگاری بردارد و همین مسئله باعث ورود شرکت های بزرگ به روسیه شد.
از سال 2012 روسیه برای رقابت ژئواکونومیک و ژئواستراتژیک با غرب به توسعه سریع تر توانمندی های دیجیتال خود پرداخته است. در سال 2012 روسیه به دلیل کاهش ارزش روبل دچار رکود در حوزه فناوری اطلاعات شد زیرا بازار فناوری سخت افزار و نرم افزار این کشور تا حد زیادی به واردات از خارج از کشور متکی بود بنابراین توسعه زیرساخت های این کشور دچار مشکل شد.
مدودف رئیس جمهور وقت این کشور درسال 2012 برنامه توسعه راهبردی فناوری اطلاعات و ارتباطات را برای سال های 2012- 2020 طراحی نمود که هدف آن دیجیتالیزه شدن، دسترسی به اینترنت برای بیشتر مردم و ایجاد مراکز داده برای ذخیره سازی داده های عظیم در این کشور بود.
به دنبال بروز بحران کریمه و تحریم های غرب توجه به بازارهای داخلی مهمتر از دستیابی به بازارهای خارجی شد زیرا با وجود تحریم ها دستیابی به بعضی از فناوری ها برای این کشور مشکل شد به عنوان مثال شرکت انگستریم تی که در زمینه چیپ های الکترونیکی فعال است و محصولات آن را شرکت هایی مانند اپل و سامسونگ خریداری می نمایند با وجود تحریم ها با مشکلاتی روبرو شدند.
بعضی از شرکت های فناوری اطلاعات این کشور برای مصون ماندن از تحریم ها به خارج رفتند یا تابعیت خودشان را تغییر دادند البته شرکت هایشان هنوز در روسیه فعال هستند به عنوان مثال آرکدی ولث مدیر عامل یاندکس شهروندی مالت را به عنوان یکی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا دریافت کرد.
ارزش بازار فناوری اطلاعات روسیه در سال 2018 به 6/22 میلیارد دلار رسیده است و پیش بینی می گردد تا سال 2025 حدود 124 میلیون نفر از اینترنت استفاده خواهندکرد. صادرات بخش حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات این کشور در سال 2017 حدود 800 میلیون دلار بوده است.
در حال حاضر شرکت های روسی مانند کاسپارسکی، یاندکس در حال رقابت با شرکت های آمریکایی گوگل، اپل و سیسکو هستند ولی با توجه به کیفیت کمتر محصولات روسی شرکت های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات این کشور محصولات خودشان را ارزان تر ارائه می نمایند.
جدیداً روسیه برای توسعه بازارهای صادراتی و رقابت با شرکت های غربی یک نوع منطقه گرایی روی آورده است و به ایجاد مراکز نوآوری در مناطق گوناگون جهانی پرداخته است.
افتتاح مرکز نوآوری و فناوری اطلاعات در سنگاپور درسال 2018 به منظور حضور در بازار جنوب شرق آسیا و افتتاح مشابه همین مرکز در شهر اینترنتی دبی برای دستیابی به بازار کشورهای عربی برای ارتقای صندلی این کشور دراین صنعت طراحی شده است.
منابع:
https://www.ponarseurasia.org/memo/political-economy-russian-information-communication-technologies
https://www.export.gov/article?id=Russia-Information-Technologies
https://www.ceicdata.com/en/indicator/russia/exports-telecommunication-equipment
https://saudigazette.com.sa/article/569376
https://www.exportcenter.ru/en/news/russian-export-center-rec-participated-in-the-initiative-to-create-center-of-digital-innovations-and/?sphrase-id=98609
https://www.weforum.org/agenda/2015/01/it-and-emerging-technologies-in-russia/
https://www.themoscowtimes.com/2018/10/18/russian-high-tech-project-struggles-after-us-sanctions-a63217
منبع: خبرگزاری مهر