واکاوی نتایج انتخابات افغانستان؛ چالش ها و سناریو های آینده - سهندبلاگ

به گزارش انتخابات افغانستان روز سوم مهرماه برگزار گردید و حال بعد از وقفه ای زیاد نتایج ابتدایی آن اعلام شده است.

بر اساس نتایج ابتدایی و بر اساس اعلام کمیسیون انتخابات افغانستان، محمد اشرف غنی با کسب بیش از 923 هزار رأی و عبدالله عبدالله با کسب بیش از 720 هزار رأی به ترتیب مقام اول و دوم را در انتخابات افغانستان دارند. گلبدین حکمتیار نیز نفر سوم این نتایج آرا است.

قرار بود نتایج ابتدایی این انتخابات به تاریخ 27 مهر اعلام گردد، اما چندین بار به تأخیر افتاد. این نتیجه ابتدایی بوده و نتیجه نهایی بعد از رسیدگی به شکایت ها اعلام می گردد.

کمیسیون انتخابات افغانستان در ابتدا میزان مشارکت را حدود دو میلیون و 700 هزار نفر اعلام نموده بود. بعد از آنالیز کمیسیون انتخابات حدود یک میلیون رأی را باطل بیان کرد که سطح آرا معتبر در انتخابات 1398 ریاست جمهوری یک میلیون و 843 هزار رأی است. در واقع با وجود آنکه 9.67 میلیون واجد شرایط رأی دادن در افغانستان بودند، تنها حدود 20 درصد مردم در چهارمین انتخابات ریاست جمهوری افغانستان شرکت کردند.

هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) نیز از اعلام نتایج ابتدایی انتخابات ریاست جمهوری افغانستان استقبال نموده و از تمامی مقام ها و فعالان افغان خواسته که در راستای محافظت از انتخابات و تکمیل این فرایند کوشش نمایند.

در این انتخابات حدود 20 نفر در ابتدا ثبت نام کردند و نهایتاً 13 نفر وارد دور سرانجامی انتخابات شدند و با یکدیگر رقابت کردند.

با وجود آنکه اعلام شده بود نتایج اولیه تا قبل از 19 اکتبر (27 مهر) و نتایج نهایی نیز تا پیش از 7 نوامبر (16 آبان) معین نمی گردد، اما عبدالله عبدالله یک روز بعد از انتخابات مدعی پیروزی در انتخابات شد.

این در حالی بود که کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان تاکید نموده بود نامزد های ریاست جمهوری و دیگر افراد از پیش بینی ها پیرامون نتایج انتخابات ریاست جمهوری خودداری نموده و مکلف اند نتایج رسمی و نهایی انتخابات را بپذیرند.

آلیس ولز معاون وزارت امور خارجه آمریکا در امور آسیای جنوبی نیز از کمیسیون های انتخاباتی خواسته بود که گام هایی را در راستای شفافیت و اعتباردهی به انتخابات ریاست جمهوری بردارند. وی گفته بود که تنها کمیسیون انتخابات می تواند نتیجه برآمده از این فرایند را اعلام کند و نامزد ها نباید در این مورد پیش داوری نمایند.

علیرغم این موضوع فرایند شمارش آرا به گونه ای بود که عبدالله آنرا غیر قانونی می دانست. حتی شمارش آرا با اعتراض عبدالله متوقف نیز شده بود. این در حالی بود که کمیسیون انتخابات علیرغم مخالفت ها در 7 ولایت، فرایند بازشماری و تحقیق پیرامون آرا را آغاز کرد و اعلام نموده بود تا زمانی که فرایند بازشماری آرا تکمیل نگردد، نمی تواند در مورد لغو رأی ها تصمیم بگیرد.

حال با اعلام نتایج ابتدایی انتخابات در روز اول دیماه عبدالله بار دیگر بیان کرد که نتایج را به رسمیت نمی شناسد.

عبدالله با اعلام اینکه مردم باید از رأی خود دفاع نمایند، نتایج اعلام شده از سوی کمیسیون انتخابات افغانستان را نپذیرفت.

تیم عبدالله معیناً در مورد 300 هزار رأی نکته دارد و خواهان خارج کردن آن ها از فرایند شمارش آرای انتخابات دارد. تیم عبدالله موسوم به ثبات و همگرایی معتقد است این 300 هزار رأی خارج از وقت رأی دهی یا فاقد معلومات بیومتریکی و یا هم تکراری است.

فریدون خوزون سخنگوی تیم انتخاباتی ثبات و همگرایی به رهبری دکتر عبدالله نیز گفت که کمیسیون انتخابات افغانستان بر خلاف قانون انتخابات افغانستان نتیجه ابتدایی را اعلام نموده است و به همین دلیل این نتیجه قابل قبول دکتر عبدالله و تیم او نیست و برای مقابله با آن از هر گزینه ای استفاده خواهد شد و اگر در این شرایط بحران ایجاد گردد کمیسیون و تقلب کاران باید نسبت به آن پاسخ دهند.

سخنگوی عبدالله توضیح داد که با احزاب سیاسی افغانستان، متحدان سیاسی و هواداران دکترعبدالله در ارتباط به اینکه پس از این چه اقدامی برای مخالفت با این فرایند غیر قانونی اتخاذ گردد مشورت خواهد شد و نتیجه آن به زودی اعلام می گردد. نتیجه را نمی پذیریم، چون خلاف قانون است و با مشورت با احزاب سیاسی و متحدان سیاسی و هواداران خود هستیم و به زودی اعلام می کنیم که پس از این چه خواهیم کرد و البته از هر گزینه ای برای جلوگیری از تقلب استفاده می کنیم و برای مقابله با اعلام خلاف قانون کمیسیون متعهد هستیم.

سخنگوی عبدالله در پاسخ به این سوال که عدم پذیرفتن نتیجه انتخابات امکان دارد افغانستان را دچار بحران سازد؛ مسئولیت این موضوع به دوش چه کسی خواهد بود؟ گفت: بحران از همان لحظه ای که نتیجه اعلام شد آغاز شده است. هر گونه بحرانی که ایجاد گردد مسئولیت اش به دوش کمیسیون است چرا که یک تصمیم خلاف قانون گرفته است، مسئولیت این بحران به دوش کسانی است که در انتخابات تقلب نموده اند، یک برنامه ملی و دموکراتیک افغانستان را بدنام ساخته اند و به اراده ملت افغانستان بی احترامی نموده اند.

خوزون گفت: ما خواهان این هستیم که فرایند کنونی دوباره به قانون برگردد، حالا هم که نتیجه اعلام شد بحران خلق شد و ما اجازه نمی دهیم که کسی دوباره از راه تقلب بر مردم افغانستان حاکم گردد. تقلب پذیرفتنی نیست، از مردم افغانستان می خواهیم که جلوی تقلب را بگیرند و حکومت هم نمی تواند در برابر مردم قرار گیرد.

این در حالی است که اعضای تیم دولت ساز گفته بودند که تیم دکتر عبدالله می تواند به کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخاباتی افغانستان مراجعه کند و فرایند قانونی اعتراض ها را به پیش گیرد، اما فریدون خوزون سخنگوی دکتر عبدالله در واکنش به این موضوع گفت: دولت ساز راه خود را پیدا بکند ما راه خود را بلد هستیم، این تیم (دولت ساز) برای ما معین تکلیف نکند ما به کمیسیون مراجعه می کنیم، اما برخی از تصمیم ها مربوط به کمیسیون انتخابات می گردد باید کمیسیون انتخابات تصمیم درست را می گرفت که نگرفت.

سخنگوی دکتر عبدالله کمیسیون انتخابات را متهم به تبانی با تیم انتخاباتی دولت ساز نموده و گفت: کمیسیون کاملاً برای حمایت از یک تیم ایستادگی کرد و به همین دلیل صندلی خود را از دست داده است و ما امیدوار هستیم که کمیسیون شکایات انتخاباتی کاری بکند، البته ما ایستادگی خود را خواهیم کرد. باید 27 ولایت دوباره از سر تفتیش می شد که نشد، کمیسیون قبول نکرد، کمیسیون تفتیش 27 ولایت را در غیاب ناظرین ما انجام داد که قابل قبول ما نیست.

در حالی که عبدالله عبدالله یک روز بعد از آغاز انتخابات خود را پیروز انتخابات خوانده بود، تیم اشرف غنی نیز دولت ساز را پیروز انتخابات می دانست. عبدالله صالح، معاون اشرف غنی نیز با اعلام پیروزی او در انتخابات مدعی شد که مطابق اطلاعات موجود اشرف غنی 60 تا 70 درصد آرا ماخوذه را به خود اختصاص داده است.

اما پس از این ادعای ابتدایی، اشرف غنی در مصاحبه با خبرگزاری اشپیگل آلمان گفته بود که مدعی پیروزی در انتخابات نیستم. وی تأکید نموده بود ما به قوانین پایبندیم و تا اعلام نتیجه انتخابات از سوی کمیسیون انتخابات صبر می کنیم. هر حرفی که قبلاً گفته شد، پیش بینی ها و ادعا هایی بود که فایده ای ندارد. وی اضافه کرد: ما تا اعلام نتیجه نهایی منتظر می مانیم. غنی ضمن ابراز نگرانی درباره طولانی شدن غیرضروری فرایند شمارش آرا، با اشاره به بحران ناشی از انتخابات ریاست جمهوری 2014، اعلام کرد: برای نزاع چند ماهه بر سر قدرت وقت نداریم. باید پیش برویم، با وجود دولتی با دو رئیس، همانگونه که طی پنج سال گذشته داشتم، راه به جایی نخواهیم برد.

با اعلام نتایج ابتدایی انتخابات افغانستان تیم انتخاباتی محمد اشرف غنی با انتشار بیانیه ای اعلام نتایج ابتدایی را به مردم افغانستان تبریک گفت.

تیم انتخاباتی اشرف غنی، در بیانیه خود از کمیسیون مستقل انتخابات نیز سپاسگزاری نموده است.

گروه طالبان با پافشاری بر لزوم عقب نشینی نیرو های خارجی از افغانستان و به راه اندازی درگیری های نظامی در این کشور، انتخابات ریاست جمهوری را تقبیح نموده و آن را انتخاباتی دروغین خواند.

این گروه دو روز پیش از آغاز انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان از مردم افغانستان خواست تا این انتخابات را تحریم نمایند و تهدید کرد که به نیرو های نظامی حمله نموده و با بستن جاده ها حوزه های رأی گیری را در سرتاسر کشور مورد حمله قرار می دهد.

سهیل شاهین سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر به صراحت در این رابطه بیان داشت؛ که طالبان نه تنها انتخابات افغانستان را مآغاز نمی دانند بلکه با حکومتی که در نتیجه آن سر کار آید می جنگند و این حکومت را دشمن خود می دانند.

شاهین می گوید به صورت منطقی صلح با حکومت فعلی یا حکومت بعدی که در شرایط اشغالی بودن آمریکا به میان بیاید بی معنی است.

در مورد نتایج ابتدایی انتخابات افغانستان همانگونه که کمیسیون مستقل اننتخابات نیز تأکید نموده این نتیجه ابتدایی بوده و نتیجه نهایی بعد از رسیدگی به شکایت ها اعلام می گردد. بر این اساس نتایج نهایی حدود 40 روز دیگر و پس از آنکه کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخابات به شکایت ها رسیدگی کرد، اعلام خواهد شد.

مشارکت 20 درصد از واجدین شرایط در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان نشان از مآغازیت پایین این انتخابات دارد. اگرچه میزان مشارکت هیچ انتخاباتی را زیر سوال نمی برد، ولی مشارکت پایین در هر انتخاباتی مقبولیت و مآغازیت نظام سیاسی را زیر سوال می برد.

در جامعه چند هویتی افغانستان اگرچه گذار به دموکراسی حداکثری که پوشش دهنده طیف های مختلف قومی، نژادی، زبانی و مذهبی باشد کار سخت و دشواری است، اما فرایند های دموکراتیک که انتخابات یکی از تجلی های آن است می توانست به گونه ای باشد که چتر گسترده تری را پهن کند. عملکرد حاکمان این کشور، مداخلات خارجی و جنگ بی سرانجام طالبان از جمله عوامل اصلی عدم گذار به دموکراسی واقعی در افغانستان است.

بر این اساس سطح اتکای هویتی هنوز هم عشیره ای و قبیله ای در افغانستان باقی مانده و تا ملی شدن راه در پیش دارد. این راه به همت مردم افغانستان و حاکمان و یاری طرف های خارجی و عدم مداخله آن ها در امور این کشور میسر و دست یافتنی است.

1- اولین سناریو این است که کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخابات افغانستان همین نتایج اولیه را مورد تأیید قرار دهد. با وجود مدارک و شواهد عبدالله عبدالله در این خصوص و اعلام موضع در مورد عدم پذیرش چنین نتیجه ای تحقق چنین سناریویی افعانستان را وارد مرحله پیچیده خواهد نمود.

2- سناریوی دوم این است که کمیسیون رسیدگی به شکایات نظر عبدالله را بپذیرد و با توجه به فاصله اندک آرای او با اشرف غنی، میزان آرا به سمت عبدالله سنگینی کند. در چنین حالتی رفتن انتخابات به دور دوم احتمال دارد که تقریباً شیوه ای مانند حکومت وحدت ملی محقق می گردد.

3- سناریوی سوم توافق بر سر برگزاری انتخابات مجدد است. این گزینه با توجه به هزینه بر بودن و سختی کار برگزاری انتخابات در افغانستان پیچیدگی های خاص خود را دارد و فرایند صلح را بیشتر به تأخیر خواهد انداخت. غنی هم در این خصوص معتقد است برای نزاع چند ماهه بر سر قدرت وقت نداریم. باید پیش برویم.

4- سناریوی دیگر فرمول جان کری (وزیر خارجه دولت اوباما) برای این انتخابات، همانند انتخابات گذشته و تشکیل دولت وحدت ملی در این کشور است. با توجه به مواضع اشرف غنی که گزینه یک دولت؛ دو رئیس را نه تنها راه چاره مناسبی نمی داند بلکه معتقد است با وجود دولتی با دو رئیس، همانگونه که طی پنج سال گذشته داشتم، راه به جایی نخواهیم برد.

5- سناریوی دیگر توافق بر سر تشکیل دولت موقت تا برگزاری انتخابات مجدد است. این سناریو، دولتی موقت که مورد اقبال تمام گروه ها باشد تا صلح محقق گردد و بعد از آن انتخابات برگزار گردد را مطرح می نماید.

6- سناریوی دیگر توافق در مورد تداوم دولت فعلی تا تحقق صلح و پس از آن برگزاری انتخابات است.

اعلام نتایج اولیه انتخابات افغانستان فارغ از هر نتیجه ای نشانگر این موضوع است که حکومت آینده دو چالش اساسی را پیش روی خود دارد. یکی مسأله صلح است و دیگری حکومتی فراگیر که مظهر شمول گروه های مختلف است. مشارکت پایین حائزین شرایط رأی دادن در این انتخابات نشان می دهد حکومت آینده از این حیث کار دشواری پیش رو دارد مگر اینکه عملکرد آن به گونه ای باشد که گروه های مختلف را راضی کند. به هر روی باید منتظر ماند و دید تا حدود 40 روز دیگر چه نتیجه ای از سوی کمیسیون رسیدگی به شکایات انتخابات در این کشور رقم می خورد.

منبع:مهر

abanhome.com: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت را از ما بخواهید.

hodablog.ir: هدا بلاگ | انجمن گفتگوی سیستم مدیریت محتوای هدا بلاگ