کشف یک کمان بزرگ کهکشانی فرضیه های کیهان شناسی را به چالش کشیده است - سهندبلاگ

این چیدمان غول پیکر که کمان عظیم (Giant Arc) نام گرفته است، از کهکشان ها، خوشه های کهکشانی و مقدار زیاد گاز و گردوغبار تشکیل شده است و با فاصله 9.2 میلیارد سال نوری نسبت به ما قرار گرفته است. اگر این کمان با روش های معمول در آسمان شب دیده می شد، طولی 20 برابر قطر ماه را اشغال می کرد.

به گفته الکسیا لوپز (Alexia Lopez) از دانشگاه مرکزی لانکاشر انگلستان، کشف این کمان اتفاقی اجرا شده است. او در حقیقت مشغول تهیه نقشه اجرام آسمان شب با استفاده از نور حدود 120 هزار اختروش (کوازار) بود. اختروش ها هسته های فعال کهکشان های دوردست هستند که سیاهچاله های عظیم آن ها، مواد را مصرف و انرژی زیادی آزاد می نمایند.

نور رسیده به زمین از اختروش ها، به وسیله عنصرهای گوناگون جذب می گردد و اثری که از آن بر جای می ماند، می تواند اطلاعات مهمی به پژوهشگران ارائه دهد. به طور خاص لوپز از نشانه های منیزیم برای معین فاصله تا گاز و گردوغبار و بعلاوه معین موقعیت مواد میانی در آسمان استفاده کرد.

به گفته او اختروش ها مانند نورافکن در اتاق تاریک عمل می نمایند و مواد میانی را روشن می سازند. اما در میان این نقشه های کیهانی، ساختاری متفاوت هم خود را نشان داد. لوپز گفت: این داده ها به نوعی به یک قوس عظیم اشاره داشت.

به پیشنهاد راجر کلوز (Roger Clowes) دیگر همکار این مطالعه، تجزیه وتحلیل بیشتری روی این ساختار انجام شد تا از تصادفی نبودن آن اطمینان حاصل گردد. پس از انجام دو آزمایش آماری متفاوت، پژوهشگران تشخیص دادند که احتمال واقعی نبودن این کمان عظیم کمتر از 0.0003 درصد است.

اما این یافته ها که در میان عظیم ترین ساختارهای کیهان جای می گیرد، اصول اخترشناسان را هم به چالش می کشند. اخترشناسان مدت هاست به آنچه به اسم اصل کیهان شناسی معروف است، پایبند هستند که بیان می نماید در عظیم ترین مقیاس های کیهان، ماده به صورت کم وبیش مساوی در سراسر فضا توزیع می گردد.

این کمان عظیم، عظیم تر از چیدمان های عظیم دیگر مانند دیوار عظیم اسلون (Sloan Great Wall) یا دیوار قطب جنوب (South Pole Wall) است و این دو در برابر ساختارهای عظیم تر کیهان کوچک هستند.

کلوز گفت: طی این سال ها ساختارهای عظیم مقیاس زیادی کشف شده اند. ساختارهایی که بسیار عظیم هستند و این پرسش را ایجاد می نمایند که آیا با اصل کیهان شناسی سازگارند؟

این واقعیت که چنین ساختارهای عظیمی در گوشه های خاصی از کیهان به هم پیوسته اند، نشان می دهد که شاید واقعا مواد به طور مساوی در سراسر دنیا توزیع نشده اند. این در حالی است که مدل استاندارد فعلی دنیا بر پایه اصل کیهان شناسی پایدار است.

او اضافه کرد: اگر متوجه شویم که این اصل درست نیست، شاید لازم باشد که مجموعه دیگری از نظریه ها یا قوانین را آنالیز کنیم. لوپز دید خاصی نسبت به این نظریه های دیگر ندارد اما ایده اصلاح شیوه کار گرانش در عظیم ترین مقیاس ها را مطرح می نماید که در سال های اخیر مورد توجه بعضی از دانشمندان بوده است.

دنیل پومارده (Daniel Pomarède) کیهان شناس دانشگاه پاریس-ساکلای هم که در کشف ساختار معروف به دیوار قطب جنوب همکاری داشته، معتقد است که اصل کیهان شناسی باید یک حد نظری برای مقدار ساختارهای کیهانی معین کند. او گفت: بعضی تحقیقات پیشنهاد می نمایند که ساختارهای کیهانی پس از مقدار مشخصی قادر به عظیم شدن نیستند، اما ما پیوسته ساختارهای عظیم و عظیم تر را کشف می کنیم.

این موضوع درحالی بیان می گردد که حتی او هم هنوز کاملا آماده نیست تا اصل کیهان شناسی را که حدود یک قرن در مدل های کیهان شناسی استفاده شده، کنار بگذارد و به گفته او جایگزینی یک با چیزی دیگر، بسیار جسورانه خواهد بود.

عکس کاور: بعضی ساختارهای کیهانی قابل رؤیت در آسمان شب

Credit: Credit: Aaron Landry/Flickr

منبع: Live Science